DEAFpré: Matériaux bruts non vérifiés!
Lisez l’Avertissement!
L’utilisation de ce document est soumise à la licence CC BY-NC-SA 4.0 (droit d’auteur: Heidelberger Akademie der Wissenschaften)
toutes fiches de l’article Télécharger
fiches par lemme Télécharger
brisier v.
[FEW 1,531b lt. BRISARETL 1,1151,30; TL; Gdf; Gdf; Gdf; Gdf I, 735c; Gdf 8, 379b; AND 75b; AND 77a; AND 77a; AND 77a; AND 76a; MED 1, 1180b; MED 1, 1183a; MED III, 720b; MED 1, 1180b; DCCarp S. 89; DCCarp S. 87; TLF; TLF; FEW I, 531b; Baker; BarbierProc 4, 21; BoisvertVilleh; Corom 4, 1160c; GlSuisse 2, 809a; GlSuisse 2, 810b; GuiraudObsc S. 159; LarLFr I, 525; LarLFr I, 525; LevyTrés. – ARom 8 (1924) 475; BPH 1960, 766, 151; Chénon 1, 757n.1; FennisGal S. 426; Hartmannzg S. 6; Hassell V110; KellerWace 351b; MLR 63, 819ff.; MatHistVoc1; MeierPrinz 138; MeierPrinz 137; MeierVert 193; MeierVert 161ff.; MeierVert 161; MessnerBers 77; Morlet 190; Morlet 29; OrelliBibel; PachnioTaille S. 60; PachnioTaille S. 63; PachnioTaille S. 61; PachnioTaille S. 61; PachnioTaille S. 43; Pck II; PicocheFroiss IV, E.4P.176; R 79, 121; R 89, 97; R 94, 243; R 64, 283; R 76, 431; 87, 124; RF 96, 55; RoiFloreJ0 LVII; Runk p. 93; Runk p. 28; TilGlan; TilGlan; TilLex VII, 47; TilNMélEtym 150; WoledgeSynt paragr.50; Ziltener 4930; [sigle]; [sigle] 53, 276; [sigle] S. 304.⁠]
(braisant HuonAuvbS6 7465, brecier SDomM, bresier JMeunVégR 77, briese RecMédNovCirHi, brieseir [JPreisMyrG 1136, 1867, 2022], Briesier LMestL, Brisa SermMaurpB, brisai docJuBe168 98, brisant chSL 094 3, brisast AttilaPrB, brise MortArtuF2 94, 27; TournAntW 1914; CensHôtProvinsM 607; Taille1296M 65; Taille1296M 225; Taille1297M 276, 434; Taille1297M 208; chSL 028 16; Taille1313M 46b; Taille1313M 10c, 36d; [AalmaR 1091; AalmaR 4125; CensMontjM S. 28], brise(r) AssJérRoiG, brisees R 1296 02 20 01 9, brisent AlexParA II, 509, briser RolB 343; WaceNicR 784, 361; EneasS1 203, 243; CommPsia1G 688.7; HornP 3112n²; PhilomB; PelCharlF; AlexParA II, 97; RenR VII-IX, 8120; RenR VII-IX, 8503; SimFreineGeorgM 841; SimFreineGeorgM S.G.841; PrêtreJeand/yG 598; HerbomezTourn p.12, z.21; BibleDécb/eN; BueveAgnS 942, 2330; BestGuillR 2759; Bueve1S 445, 1001, 3105; CoincyI1...K 51var; LoisGodM p. 13, z.30; BormansSLambLiège 1, p.312, z.2; AssJérBourgmZ; FossierCh p. 501; MirNDChartrK III, 90; RedBookH 3, 1033; HaginL 13d; CharroicL; GautChâtC 54, 68; GeoffrParChronD 3474, 3496, 3257; MirNDPers1-40P 5 228; 18 58; AliscmH 5223; ChevPapH 4, 4, 5; GalienD; [AalmaR 1434; AalmaR 2945; AalmaR 3303; GaceBuigneB 7973; FierPrM 489, 1431]; (sigles à datations multiples:) ProvM 896, 1015, 2301, 2302, briserai AucR3 XVI, 12, brisez ChevBarBloisB, brisie AlexParA I var 50, 1117 t. 3, 255; AlexParA II(β29)596; AlexParA II(β62)13; AlexParA II(β93)1513; Saisna/lB 941; ViolB 1805, 2714, 5305; RenMontlC f.s.9036, 12235, 2678; (sigles à datations multiples:) ConstHamelR 285, 702, Brisie (sigles à datations multiples:) HenryŒn, brisié MortAymC 199, 3241; EpJérN 962; ChMa083 16; chMa213 4; BodelFablN IX, 87; R 1296 05 29 01 5; EspVal 71¹⁹; AssSenlis1C p766; RegDijon1L; [ModusT 90, 72; 114, 50]; (sigles à datations multiples:) NoomenFabl t. 9: 326b, 109 56; NoomenFabl t.5, 457; NoomenFabl t.7, 420; TrouvBelg1 p335, brisiee R 1295 07 17 01 14, brisieir chMo271 29, brisier CourLouisL1; MonGuill1/2C 2946, 4799; FloreaK 3212; FloreaW 3189; BenTroieC; AdamL; Aiol1/2F *10261; PelCharlA; PelCharlF; PelCharlK 85; CligesG; CligesM 2881; FlorebK 1896; AlexParA II(β45)67; AlexParA II, 675; AlexParA II(β45)659; AlexParA II, 659; AlexParA II(β41)1223; AimonFlH 702; RenR X-XI, 9736; RenR X-XI, 10072; RenR X-XI, 10443; AliscG p287; FloovA 340; BodelNicH 403; PoèmeMorB 194, 1267, 1419, 1591; PriseCordD 2858, 2786; EscoufleM 282a; EscoufleS 5645; MuséeArchDép p. 130, z.20; HerbomezTourn p. 19, z.9; SGraalIIIJostO; AimeriD 1483, 1960; FlorenceW 1162, 1380, 5391, 5627, 6321; Bueve2S 229, 2889; Bueve3S 152, 1695, 2872; DurmS 4498; LancPrK; CoincyI41/42R 298; CoincyI41/42R 34; AucS10; MorPhilP 1514; RenclCarH; CoincyII10N 541; RoselLangl; AnsCartA 7178; GilChinP; chMo074 36; MerlinsR 47, 20; 283, 33; 485, 15; AssJérBourgm/vK 57, 80; BraiCordO 117; HuonR 3194; Pères43B 25; RigomerF; SermMaccM 172; MenReimsP 90, 68, 99, 265, 427; MenReimsW; YonM 4614; AnticlC 873, 2846; CoutNormT p100; MarqueA 43d1; VMortAnW 57, 6; 95, 5; EtSLouisV; EmpConstOctC; MédLiégH 1168; RenMontlC 7966, 15504, 3404, 5195; 30, 3514; BeaumCoutS 836, 848; BeaumCoutS 953, 853, 902, 903, 904; JMeunVégL III, 19; BretTournD 810; CensToulO 19vo; AttilaPrB; JobB 2394; SoneG 1787; ViandValS; ChirPoutrS 3vo1b, 9vro11, 3vo13, 9vo13; JacBaisT II, 215; JacBaisT I, 222; JacBaisT IV, 59; JacBaisT II, 27; JoinvW1 94b, 184f; JCondM; RestorD; GirRossAlH 2940; GuiNantvProlC 370, 475; RenContrR 15122; BelleHelR 828a; [ModusT 20, 55; 20, 50; AalmaR 3068; AalmaR 8.315; AalmaR 4432; AalmaR 4, 431; AalmaR 2399; AalmaR 1048; AalmaR 6140; GastPhébChasseT; ChOthéeF]; (sigles à datations multiples:) BartschChrest 17, 190; 20, 10; 10, 401; 428, 11, 90; BartschHorning 33, 8; 35, 23; 119, 1; GarLorrD; NoomenFabl I, 2/276; TrouvBelg1; WaceMargK 123, Brisier RobDiableL; VillehW, BRISIER RenMontdT, brisier, y veïssiés b. AnsMetzS1 390,160 var., brisierent AlexParA II, 2856; SGraalIIJosO, brisies chCOr021b 5; (sigles à datations multiples:) RecHist XXI, 178, brisiés ChansArtB XVI, 43; JMoteVoieP 1087, brisiet chMa136 4; chMa136 7; ChMa212 8; PiérardMons t.II, p.158, brisiez CharroiPo t.II, 34; AlexParA II(β68)1070; CoincyI1...K 1583var.; ChMM001 120; [AalmaR; AalmaR 4.469; AalmaR 12.745; AalmaR 4469], brisissiez (sigles à datations multiples:) RecHist XXII, 958, brisoit chMo001 48; chSL 028 12, brissa ChevBarBloisB, brissie (sigles à datations multiples:) RecHist XXII, 958, brist LancR 3029; SBernCantG; VoeuxPaonR III, 5378; VoeuxPaonR IV, 10221, brize AssJérBourgvZ 3roa9, 21vob20f, brizer CoutVerdun1M 86, 33; 85, 15; FevresS 238b-18, 152b-15, 209b-20, bruïsent MaccabGautS, bruiser LapidalS 1418 inf.; BenDucM I, p. 442, v. 10430; p. 522, v. 12779; II, p. 33, v. 16260 etc.; EvEnfQuatrB 703; GalienD; (sigles à datations multiples:) Studer AL 1418, brusa BibleDécb/eN, bruser MarieLaisL 819; HornP 3116, 3112 n2, 4267; ProtH; ChGuillI; ChGuillM 3009, 1839, etc.; ChGuillSd 264, 1839.. 3004; BrutIntB; PAbernLumH Bd. II, 212; CroisRichJ; BrittN, Bruser MirAgn2K; Rolv41/2G, brusez MarieFabB; NominaleS 606; B. 172. 16, Brussez [BibbfW], brusuns PrêtreJeand/yG 598)
  • 1o“briser, rompre” (RolB 343; LapidalS 1418 inf.; CharroiPo t.II, 34; CourLouisL1; MonGuill1/2C 2946, 4799; WaceNicR 784, 361; EneasS1 203, 243; FloreaK 3212; FloreaW 3189; CommPsia1G 688.7; MarieLaisL 819; BenTroieC; HornP 3112n²; HornP 3116, 3112 n2, 4267; PhilomB; BenDucM I, p. 442, v. 10430; p. 522, v. 12779; II, p. 33, v. 16260 etc.; AdamL; Aiol1/2F *10261; PelCharlA; PelCharlF; PelCharlF; PelCharlK 85; CligesG; CligesM 2881; LancR 3029; MarieFabB; FlorebK 1896; AlexParA II, 509; AlexParA II, 97; AlexParA I var 50, 1117 t. 3, 255; AlexParA II(β29)596; AlexParA II(β62)13; AlexParA II(β93)1513; AlexParA II(β45)67; AlexParA II, 675; AlexParA II(β45)659; AlexParA II, 659; AlexParA II(β41)1223; AlexParA II, 2856; AlexParA II(β68)1070; ProtH; AimonFlH 702; RenR VII-IX, 8120; RenR VII-IX, 8503; RenR X-XI, 9736; RenR X-XI, 10072; RenR X-XI, 10443; SBernCantG; AliscG p287; FloovA 340; RobDiableL; Saisna/lB 941; SimFreineGeorgM 841; SimFreineGeorgM S.G.841; PrêtreJeand/yG 598; PrêtreJeand/yG 598; BodelNicH 403; RenMontdT; SGraalIIJosO; PoèmeMorB 194, 1267, 1419, 1591; PriseCordD 2858, 2786; AssJérRoiG; EscoufleM 282a; EscoufleS 5645; MuséeArchDép p. 130, z.20; HerbomezTourn p.12, z.21; HerbomezTourn p. 19, z.9; VillehW; BibleDécb/eN; BibleDécb/eN; BueveAgnS 942, 2330; SGraalIIIJostO; BestGuillR 2759; AimeriD 1483, 1960; ChGuillI; ChGuillM 3009, 1839, etc.; ChGuillSd 264, 1839.. 3004; FlorenceW 1162, 1380, 5391, 5627, 6321; MortArtuF2 94, 27; MortAymC 199, 3241; AnsMetzS1 390,160 var.; BrutIntB; Bueve1S 445, 1001, 3105; Bueve2S 229, 2889; Bueve3S 152, 1695, 2872; DurmS 4498; ChevBarBloisB; ChevBarBloisB; LancPrK; CoincyI1...K 51var; CoincyI1...K 1583var.; CoincyI41/42R 298; CoincyI41/42R 34; AucR3 XVI, 12; AucS10; MorPhilP 1514; RenclCarH; ChansArtB XVI, 43; CoincyII10N 541; ViolB 1805, 2714, 5305; CoutVerdun1M 86, 33; 85, 15; LoisGodM p. 13, z.30; RoselLangl; BormansSLambLiège 1, p.312, z.2; TournAntW 1914; AnsCartA 7178; GilChinP; MerlinsR 47, 20; 283, 33; 485, 15; MirAgn2K; AssJérBourgm/vK 57, 80; AssJérBourgmZ; AssJérBourgvZ 3roa9, 21vob20f; FossierCh p. 501; BraiCordO 117; EpJérN 962; HuonR 3194; Pères43B 25; RecMédNovCirHi; RigomerF; SermMaccM 172; SermMaurpB; SDomM; MenReimsP 90, 68, 99, 265, 427; MenReimsW; YonM 4614; MirNDChartrK III, 90; AnticlC 873, 2846; CensHôtProvinsM 607; CoutNormT p100; MarqueA 43d1; RedBookH 3, 1033; VMortAnW 57, 6; 95, 5; LMestL; MaccabGautS; PAbernLumH Bd. II, 212; EtSLouisV; HaginL 13d; CharroicL; EmpConstOctC; MédLiégH 1168; RenMontlC f.s.9036, 12235, 2678; RenMontlC 7966, 15504, 3404, 5195; 30, 3514; BeaumCoutS 836, 848; BeaumCoutS 953, 853, 902, 903, 904; CroisRichJ; JMeunVégL III, 19; JMeunVégR 77; CensToulO 19vo; AttilaPrB; AttilaPrB; EvEnfQuatrB 703; GautChâtC 54, 68; JobB 2394; SoneG 1787; ViandValS; PiérardMons t.II, p.158; BrittN; BodelFablN IX, 87; Taille1296M 65; Taille1296M 225; Taille1297M 276, 434; Taille1297M 208; ChirPoutrS 3vo1b, 9vro11, 3vo13, 9vo13; FevresS 238b-18, 152b-15, 209b-20; JacBaisT II, 215; JacBaisT I, 222; JacBaisT IV, 59; JacBaisT II, 27; Rolv41/2G; EspVal 71¹⁹; AssSenlis1C p766; JoinvW1 94b, 184f; NominaleS 606; B. 172. 16; Taille1313M 46b; Taille1313M 10c, 36d; VoeuxPaonR III, 5378; VoeuxPaonR IV, 10221; GeoffrParChronD 3474, 3496, 3257; JCondM; HuonAuvbS6 7465; RestorD; GirRossAlH 2940; GuiNantvProlC 370, 475; MirNDPers1-40P 5 228; 18 58; JMoteVoieP 1087; RegDijon1L; RenContrR 15122; AliscmH 5223; BelleHelR 828a; ChevPapH 4, 4, 5; GalienD; GalienD; [ModusT 90, 72; 114, 50; ModusT 20, 55; 20, 50; AalmaR 1434; AalmaR 2945; AalmaR 3303; AalmaR 3068; AalmaR 8.315; AalmaR 4432; AalmaR 4, 431; AalmaR 2399; AalmaR 1048; AalmaR 6140; AalmaR 1091; AalmaR 4125; AalmaR; AalmaR 4.469; AalmaR 12.745; AalmaR 4469; GaceBuigneB 7973; GastPhébChasseT; FierPrM 489, 1431; JPreisMyrG 1136, 1867, 2022; ChOthéeF; BibbfW; CensMontjM S. 28]; (sigles à datations multiples:) BartschChrest 17, 190; 20, 10; 10, 401; 428, 11, 90; BartschHorning 33, 8; 35, 23; 119, 1; ConstHamelR 285, 702; GarLorrD; HenryŒn; NoomenFabl t. 9: 326b, 109 56; NoomenFabl t.5, 457; NoomenFabl t.7, 420; NoomenFabl I, 2/276; ProvM 896, 1015, 2301, 2302; RecHist XXI, 178; RecHist XXII, 958; RecHist XXII, 958; Studer AL 1418; TrouvBelg1; TrouvBelg1 p335; WaceMargK 123, ARom 8 (1924) 475; BPH 1960, 766, 151; Chénon 1, 757n.1; FennisGal S. 426; Hartmannzg S. 6; Hassell V110; KellerWace 351b; MLR 63, 819ff.; MatHistVoc1; MeierPrinz 138; MeierPrinz 137; MeierVert 193; MeierVert 161ff.; MeierVert 161; MessnerBers 77; Morlet 190; Morlet 29; OrelliBibel; PachnioTaille S. 60; PachnioTaille S. 63; PachnioTaille S. 61; PachnioTaille S. 61; PachnioTaille S. 43; Pck II; PicocheFroiss IV, E.4P.176; R 64, 283; R 79, 121; R 89, 97; R 94, 243; R 76, 431; 87, 124; RF 96, 55; RoiFloreJ0 LVII; Runk p. 93; Runk p. 28; TilGlan; TilGlan; TilLex VII, 47; TilNMélEtym 150; WoledgeSynt paragr.50; Ziltener 4930; [sigle]; [sigle] 53, 276; [sigle] S. 304, TL 1,1151,30; TL; Gdf I, 735c; Gdf 8, 379b; Gdf; Gdf; Gdf; AND 75b; AND 76a; AND 77a; AND 77a; AND 77a; MED 1, 1180b; MED III, 720b; MED 1, 1180b; MED 1, 1183a; DCCarp S. 87; DCCarp S. 89; TLF; TLF; FEW I, 531b; Baker; BarbierProc 4, 21; BoisvertVilleh; Corom 4, 1160c; GlSuisse 2, 809a; GlSuisse 2, 810b; GuiraudObsc S. 159; LarLFr I, 525; LarLFr I, 525; LevyTrés)
    • ⁠adj. subst. m. “action de briser les lances” (BretTournD 810)
  • 2o“Identificanda DocLing” (chMo001 48; ChMM001 120; chMo074 36; chCOr021b 5; ChMa083 16; chMa136 4; chMa136 7; ChMa212 8; chMa213 4; chMo271 29; R 1295 07 17 01 14; R 1296 02 20 01 9; R 1296 05 29 01 5; chSL 028 12; chSL 028 16; chSL 094 3; docJuBe168 98)
fiches par lemme Télécharger
combrisier v.
[TL 2,591,24; TL; Gdf II, 188c; Gdf; AND 105b; FEW I, 533b; FEW I, 576a. – R 77, 375; TilLex.⁠]
(combriser [AalmaR 2260], combrisié CoincyI1...L; CoincyII1...K 202; HelcanusN 119, combrisier MonGuill1/2C 614; SBernCantG; DoonRocheM 698; Bueve2S 231; CoincyI18/19/20/37/38/39/40/43Kr 109(n); JerusCorbG 311; CoincyII11/18B 10; ContGuillTyrRothA 543; ChevPapH 62, 12; [AalmaR 2218; AalmaR 7068; AalmaR 12.070; AalmaR 12.320]; (sigles à datations multiples:) MontRayn III, 192, combrisiés AlexParA II(β68)1057.1-5, combrizier (sigles à datations multiples:) NoomenFabl t.5, 458, 546, combruisier (sigles à datations multiples:) BartschHorning 56, 5, combruser ChGuillI; ChGuillM 3301; ChGuillSd 267, conbridier CommPsia1G XXXIV,711; etc, conbrisier GilebBernF; [AalmaR 2399], CONBRISIER SCathCarlM, conbrixiee DolopL)
  • “rompre, briser” (MonGuill1/2C 614; CommPsia1G XXXIV,711; etc; AlexParA II(β68)1057.1-5; SBernCantG; DoonRocheM 698; ChGuillI; ChGuillM 3301; ChGuillSd 267; Bueve2S 231; DolopL; CoincyI1...L; CoincyI18/19/20/37/38/39/40/43Kr 109(n); JerusCorbG 311; SCathCarlM; CoincyII1...K 202; CoincyII11/18B 10; ContGuillTyrRothA 543; GilebBernF; HelcanusN 119; ChevPapH 62, 12; [AalmaR 2260; AalmaR 2218; AalmaR 7068; AalmaR 12.070; AalmaR 12.320; AalmaR 2399]; (sigles à datations multiples:) BartschHorning 56, 5; MontRayn III, 192; NoomenFabl t.5, 458, 546, R 77, 375; TilLex, TL 2,591,24; TL; Gdf II, 188c; Gdf; AND 105b; FEW I, 533b; FEW I, 576a)
fiches par lemme Télécharger
embrisier v.
[TL 3,66,40; Gdf; Gdf 3, 40a; Gdf 3, 228b; FEW 1, 533b; FEW 1, 533b. – SchelerJPreis.⁠]
(embrisier PoèmeMorB 2639 etc.; Cartulaire Val St-Lambert ms. BN lat. 10176 fo55voa)
  • “briser, rompre” (PoèmeMorB 2639 etc.; Cartulaire Val St-Lambert ms. BN lat. 10176 fo55voa, SchelerJPreis, TL 3,66,40; Gdf; Gdf 3, 40a; Gdf 3, 228b; FEW 1, 533b; FEW 1, 533b)
fiches par lemme Télécharger
parbrisier v.tr.
(parbriser [GodBouillBruxR], parbrisier GilChinP; [AalmaR 9065])
  • “briser complètement” (GilChinP; [GodBouillBruxR; AalmaR 9065])
fiches par lemme Télécharger
outrebrisier v.
[DCCarp 292a.⁠]
  • “se briser et tomber de l’autre côté” (DCCarp 292a)
fiches par lemme Télécharger
rebrisier v.
[Gdf 6, 647c.⁠]
(rebrisier CommPsia1G XXXVII, 98; Perl1N; JoinvW1 226a; [AalmaR 10. 355])
  • “briser” (CommPsia1G XXXVII, 98; Perl1N; JoinvW1 226a; [AalmaR 10. 355], Gdf 6, 647c)
fiches par lemme Télécharger
brisement m.
[TL 1,1150,50; TL; Gdf 8, 378c; TLF; FEW I, 532b; LarLFr I, 525; LevyTrés. – HoltusEntree 100, 150; MatHistVoc1; RHL[5] p302.⁠]
(bresement EntreeT 7892, brisemens [AalmaR 4.419; AalmaR 4419], brisement SBernCantG; MorPhilPrH 170, 19var.; AldL 34, 31; [AalmaR 7013; AalmaR 8.605])
  • “action de briser, le fait d’être brisé” (SBernCantG; MorPhilPrH 170, 19var.; AldL 34, 31; EntreeT 7892; [AalmaR 7013; AalmaR 4.419; AalmaR 4419; AalmaR 8.605], HoltusEntree 100, 150; MatHistVoc1; RHL[5] p302, TL; TL 1,1150,50; Gdf 8, 378c; TLF; FEW I, 532b; LarLFr I, 525; LevyTrés)
fiches par lemme Télécharger
briseor m.
[TL 1,1151,3; TL; Gdf I, 735b; Gdf 8, 378c; Gdf; AND 76a; TLF; FEW I, 532b; DelbMat; LarLFr I, 525. – MSt 53, 276; NobelAng p. 66, p.296; Pck II; RöntgenTier 93/A/3303.⁠]
(briseor ElucidaireGilR 718; ArtusS 214, 7, briseur [AalmaR 8.605])
  • “celui qui rompt, qui endommage” (ElucidaireGilR 718; ArtusS 214, 7; [AalmaR 8.605], MSt 53, 276; NobelAng p. 66, p.296; Pck II; RöntgenTier 93/A/3303, TL; TL 1,1151,3; Gdf I, 735b; Gdf 8, 378c; Gdf; AND 76a; TLF; FEW I, 532b; DelbMat; LarLFr I, 525)
fiches par lemme Télécharger
briserresse f.
[TL 1,1151,5; TL; Gdf I, 735b; FEW I, 532b. – LindemannSuff p. 210.⁠]
  • “celle qui brise” (LindemannSuff p. 210, TL; TL 1,1151,5; Gdf I, 735b; FEW I, 532b)
fiches par lemme Télécharger
briseïz m.
[TL 1,1150,47; TL; Gdf; Gdf I, 735a; DCCarp S. 89; FEW 1, 576a; FEW I, 532b.⁠]
(briseiz BenTroieC; ArtusS 56, 11; 285, 49, bruiseiz BenDucM I, p. 411, v. 9514; p. 444, v. 10491, bruiseïz RouH; BenDucF 11685, 212663, 35675)
  • “action de briser, brisement” (BenTroieC; RouH; BenDucF 11685, 212663, 35675; BenDucM I, p. 411, v. 9514; p. 444, v. 10491; ArtusS 56, 11; 285, 49, TL 1,1150,47; TL; Gdf I, 735a; Gdf; DCCarp S. 89; FEW I, 532b; FEW 1, 576a)
Cf. DMF brisis.
fiches par lemme Télécharger
briseüre f.
[TL 1,1151,8; TL; Gdf; Gdf 8, 379a; AND 77a; AND 77a; AND 77a; AND 76a; MED 1, 1183a; MED 1, 1183a; MED 1, 1183a; MED 1, 1183a; MED 1, 1183a; MED 1, 1183a; MED 1, 1183a; TLF; FEW I, 532b. – MatHistVoc1; RecAlchSlD.⁠]
(briseure DocHMarneG 216, 8; CoutNormT p100; AssJérJIbE 246/2,248/19; ChHM216 10; ChHM216 21; ChHM216 22; LongnonDoc 100k; ChirPoutrS 11vo15, 1vo20, 12vo19, 13ro13; [AalmaR 12.745; AalmaR 13.675; AalmaR 4413], brisëure MédLiégH 735-6, briseures ChHM216 17; R 1296 05 29 01 7, brisure GlDouaiE1 112; FevresS 278-14, 159b-20, brizeure AssJér T.II, p.322, bruiseure MarieGuigW2 M 226, El. 819, brusourus (sigles à datations multiples:) HuntTeach 212, brusure BrittN; (sigles à datations multiples:) HuntMed 3, 5, 138)
  • 1o“action de briser; partie brisée; infracture” (MarieGuigW2 M 226, El. 819; DocHMarneG 216, 8; AssJér T.II, p.322; CoutNormT p100; AssJérJIbE 246/2,248/19; LongnonDoc 100k; MédLiégH 735-6; GlDouaiE1 112; BrittN; ChirPoutrS 11vo15, 1vo20, 12vo19, 13ro13; FevresS 278-14, 159b-20; [AalmaR 12.745; AalmaR 13.675; AalmaR 4413]; (sigles à datations multiples:) HuntMed 3, 5, 138; HuntTeach 212, MatHistVoc1; RecAlchSlD, TL 1,1151,8; TL; Gdf 8, 379a; Gdf; AND 76a; AND 77a; AND 77a; AND 77a; MED 1, 1183a; MED 1, 1183a; MED 1, 1183a; MED 1, 1183a; MED 1, 1183a; MED 1, 1183a; MED 1, 1183a; TLF; FEW I, 532b)
  • 2o“Identificanda DocLing” (ChHM216 10; ChHM216 17; ChHM216 21; ChHM216 22; R 1296 05 29 01 7)
fiches par lemme Télécharger
bruis m.
[TL; TL; TL 1,1176,42; TL 1,1176,42. – RLiR 70; ZrP 68, 228f..⁠]
  • “brisure” (RLiR 70; ZrP 68, 228f., TL 1,1176,42; TL; TL; TL 1,1176,42)
fiches par lemme Télécharger
bruisier v.
[TL; TL 1,1177,1; Gdf; MED 1, 1180b; MED 3, 720b; MED III, 720b; FEW 1, 576a. – HansUrk 3, 420; KellerWace 351b; MeierPrinz 137; MeierVert 161 ff.; MélDelbouille 1964; R 75, 277; 88, 124; RLiR 30; RlFl Bd. 7, 248; RohlfsSprachgeogr FN 203; TilGlan; ZrP 68, 281f.; [sigle].⁠]
(broisier EntreeT 10021, broissie TournAntW 3144A1, bruiseroit CoincyI1...K 196 var., bruisié MoamT III, 8.10, bruisier ChronSMichelB 1802; BenDucF 12602, 27267, etc.; MarieFabW 52, 15; MarieFabW2; GuiotProvinsO; AmbroiseP 3788; 7580; 8465; Perl1N; FetRomF1 404, 21; GuillMarM 8822, 16691; ContGuillTyrA 220, 231; MaugisV 1587; EvEnfB 930, 932, etc.; EvEnfB2; MoniotParD XLVIII, 9, Bruisier EvNicAgnP, bruisiez GuillMarM 8637, bruissier RouH II 3241, 3900, III 6275; SCathVérB; SCathVérB; HistFécL 5221, bruist SilenceT2, brus GraeceH f. 43r, brusar BertaMilC 39, 46, 66, brusé BibleDécb/eN; (sigles à datations multiples:) NoomenFabl t. 9, 326b)
  • “briser” (ChronSMichelB 1802; RouH II 3241, 3900, III 6275; BenDucF 12602, 27267, etc.; MarieFabW 52, 15; MarieFabW2; GuiotProvinsO; AmbroiseP 3788; 7580; 8465; BibleDécb/eN; Perl1N; FetRomF1 404, 21; CoincyI1...K 196 var.; GuillMarM 8822, 16691; GuillMarM 8637; TournAntW 3144A1; SCathVérB; SCathVérB; ContGuillTyrA 220, 231; HistFécL 5221; MaugisV 1587; MoamT III, 8.10; EvEnfB 930, 932, etc.; EvEnfB2; EvNicAgnP; SilenceT2; MoniotParD XLVIII, 9; GraeceH f. 43r; BertaMilC 39, 46, 66; EntreeT 10021; (sigles à datations multiples:) NoomenFabl t. 9, 326b, HansUrk 3, 420; KellerWace 351b; MeierPrinz 137; MeierVert 161 ff.; MélDelbouille 1964; R 75, 277; 88, 124; RLiR 30; RlFl Bd. 7, 248; RohlfsSprachgeogr FN 203; TilGlan; ZrP 68, 281f.; [sigle], TL 1,1177,1; TL; Gdf; MED 1, 1180b; MED 3, 720b; MED III, 720b; FEW 1, 576a)
fiches par lemme Télécharger
debris adj.
[TL 2,1240,3; TL; FEW 1, 533b.⁠]
(debris MonGuill1/2C 5681)
  • “qui est brisé” (MonGuill1/2C 5681, TL 2,1240,3; TL; FEW 1, 533b)
fiches par lemme Télécharger
debrisier v.
[TL 2,1240,11; TL 2,1240,11; TL 2,1240,11; TL; TL; TL; TL; Gdf; Gdf 2, 437b (437) (438a); Gdf 2, 438b; Gdf; Gdf; AND; AND; MED 2, 855b; DCCarp s. 139; DCCarp s.139; DCCarp s. 139; FEW; FEW 1, 533b; FEW 1, 576a; Baker; Foerster; GlSuisse 5, 98a; LevyTrés; Jal2 395b. – Brüll 68; LevyHagin 13d9; MeierVert 160; MeierVert 165; MénardRire p.68; MénardRire 330; MénardRire p.57; R 85, 321; R 102, 447; R 77, 375; RecAlchSlD; SchelerJPreis 24372; TraLiPhi 31, 222; 59, 260.⁠]
(debreser OakBookS I, 40, debrisa MartCanL, debrise CoincyII1...K 10var; CoincyII1...K 87var; OvMorB 12, p. 283, 2017; BlackBookT, DEBRISE RobBloisDidF, debrisé CoincyI41/42R 3/7; [AalmaR 13.615; GuiWarPrC 55,1.7, p.131], debriseir [JPreisMyrG 139], debrisent AlexParA II, 1712, var.t.5, debriser BenDucF; SGillesP 2555; WaldefH 12134; CoincyII11/18B 10; PetPhilT 2717; CristalB 115; HArciPèresO 1868; SimPouilleaB 1588; HosebHenL 34; EvEnfQuatrB 998; MirNDPers1-40P 3 739, 34 1801; SEvroulS; TristNantS, debrisers MerlinPropheB, debrisie ImMondeOct2S0, debrisié ChevEspJ M267; GuillDoleL 191; HerbCandS 11365; GuillTyrP 24; TristPrC 334, 12; TristPrCh 46, 14; TristPrMé 54,27; 170, 23; TristPrR; FolLancB; MerlinsR 284, 17; 392, 12; SBath1B; JMeunVégR 97; (sigles à datations multiples:) RecHist XX, 298, debrisiee (sigles à datations multiples:) NoomenFabl t.7, 425, 74bB845, debrisier MonGuill1/2C 3824, 6591; ThebesC; CommPsia1G II, 37; XXXI, 296; BenTroieC; RenR XII-XVII, 14529; GaceBruléD LI, 41; GaceBruléH; ChevVivM D1606a; ChevVivM; SGenB; AmbroiseP 6844; GuibAndrM 1458; FlorenceW 5553; MortAymC 1580; BlancandS 5414; Bueve1S 3939, 5251, 108; DurmG; DurmS 4498; CoincyChristO 945, 2754, 2809; LancPrK 66.37, 76.4; 13.9; CoincyI18/19/20/37/38/39/40/43Kr 372; GuillVinM XXXIV, 36; XXXV, 14; RoselLangl; TristPrL 19, 27; BeaumJBlL; AnsCartA 8112; ArtusS 139-38, 192-50; ThibChampW; MerlinsR 284, 7; 472, 7; 485, 18; BeaumS Man. 876, 3612, 3966, JBl. 2322; CourLouiscLe; Pères64B 736; RigomerF; VivMonbrancE 539, 735; RosemLec 735; JPrioratR 5622, 6254, 10503; RenγF2; SoneG 6042; JoinvW1 224f, 478e; ChaceOisi2H; ChaceOisi2H 52, 33; RestorD; AcartH 200; [AalmaR 2933]; (sigles à datations multiples:) BartschHorning 266, 9; MontRayn II,4; NoomenFabl 34b/A58; NyströmMén III 34; PannierLapid B.767; RaynMotets I p.67; I p.177, 216; StimmingMot, Debrisier RobDiableL; MerlinscS, debrisiés RenNouvR 3336; [FroissDitsth/...F 480]; (sigles à datations multiples:) NoomenFabl III, 16b/81, debrisiez AlexParA II 1070, var.t.5; EvNicPraF J 139, debrissa HuonAuvbS6 8131, debrisse YsEudeR 116, debrissier AimonFlH 7750; RenMontlC 15978; 15980; 17753, debrissiér Aiol1/2F 9713, debrister BueveAgnS 2026, debrizant FevresS 238-19, debrizer GlBâleB, debrizèr GlBâleB, debrizier FevresS 212b-18, debroisser TombChartr1...K XIII 16; (sigles à datations multiples:) RecHist XXII 959, debroissié CoincyI1...K 92var, debruisïé GuillMarM 9483, debruisier BenDucF 33177, 21805; BenDucM II,p.145, v. 19624; GilebBernF; (sigles à datations multiples:) Rosenberg 109:26, debrusa FoukeB 26, 29, debrusé (sigles à datations multiples:) HuntTeach, debruser BueveAgnS 448; ChGuillI; ChGuillM 3098, 3117, 3149; ChGuillSd 269, 3098, 3117, 3149; LettrHippoT a92; CroisRichJ; BrittN; FoukeH 4.34, 20.22; (sigles à datations multiples:) HuntMed 44; HuntMed 44, debrusier BibbO 1054, desbriser JugAmS D 402; AliscmH 6103, desbrisez EdConfCambrW 1215, desbruiseiz BenDucM I, p. 124, v.1224, debriser BrutContB 2257)
  • 1o“briser, mettre en pièces” (MonGuill1/2C 3824, 6591; ThebesC; CommPsia1G II, 37; XXXI, 296; BenTroieC; BenDucF 33177, 21805; BenDucF; BenDucM II,p.145, v. 19624; BenDucM I, p. 124, v.1224; Aiol1/2F 9713; SGillesP 2555; AlexParA II 1070, var.t.5; AlexParA II, 1712, var.t.5; AimonFlH 7750; RenR XII-XVII, 14529; GaceBruléD LI, 41; GaceBruléH; RobDiableL; ChevEspJ M267; ChevVivM D1606a; ChevVivM; JugAmS D 402; SGenB; GuillDoleL 191; AmbroiseP 6844; BueveAgnS 2026; BueveAgnS 448; GuibAndrM 1458; HerbCandS 11365; WaldefH 12134; ChGuillI; ChGuillM 3098, 3117, 3149; ChGuillSd 269, 3098, 3117, 3149; FlorenceW 5553; GlBâleB; GlBâleB; MortAymC 1580; BlancandS 5414; Bueve1S 3939, 5251, 108; DurmG; DurmS 4498; GuillTyrP 24; CoincyChristO 945, 2754, 2809; LancPrK 66.37, 76.4; 13.9; CoincyI1...K 92var; CoincyI18/19/20/37/38/39/40/43Kr 372; CoincyI41/42R 3/7; EvNicPraF J 139; GuillVinM XXXIV, 36; XXXV, 14; GuillMarM 9483; CoincyII1...K 10var; CoincyII1...K 87var; CoincyII11/18B 10; PetPhilT 2717; RoselLangl; TristPrC 334, 12; TristPrCh 46, 14; TristPrL 19, 27; TristPrMé 54,27; 170, 23; TristPrR; BeaumJBlL; AnsCartA 8112; ArtusS 139-38, 192-50; FolLancB; LettrHippoT a92; ThibChampW; MerlinsR 284, 7; 472, 7; 485, 18; MerlinsR 284, 17; 392, 12; MerlinscS; EdConfCambrW 1215; ImMondeOct2S0; BeaumS Man. 876, 3612, 3966, JBl. 2322; CourLouiscLe; CristalB 115; HArciPèresO 1868; Pères64B 736; RigomerF; RobBloisDidF; VivMonbrancE 539, 735; GilebBernF; MartCanL; RenMontlC 15978; 15980; 17753; RosemLec 735; SBath1B; SimPouilleaB 1588; YsEudeR 116; CroisRichJ; HosebHenL 34; BibbO 1054; BrutContB 2257; EvEnfQuatrB 998; MerlinPropheB; RenNouvR 3336; RenγF2; BrittN; FevresS 238-19; FevresS 212b-18; OakBookS I, 40; JoinvW1 224f, 478e; ChaceOisi2H; ChaceOisi2H 52, 33; FoukeB 26, 29; FoukeH 4.34, 20.22; OvMorB 12, p. 283, 2017; HuonAuvbS6 8131; RestorD; AcartH 200; TombChartr1...K XIII 16; MirNDPers1-40P 3 739, 34 1801; BlackBookT; AliscmH 6103; SEvroulS; TristNantS; [FroissDitsth/...F 480; AalmaR 13.615; AalmaR 2933; JPreisMyrG 139; GuiWarPrC 55,1.7, p.131]; (sigles à datations multiples:) BartschHorning 266, 9; HuntMed 44; HuntMed 44; HuntTeach; MontRayn II,4; NoomenFabl 34b/A58; NoomenFabl III, 16b/81; NoomenFabl t.7, 425, 74bB845; NyströmMén III 34; PannierLapid B.767; RecHist XXII 959; RecHist XX, 298; Rosenberg 109:26; StimmingMot, Brüll 68; LevyHagin 13d9; MeierVert 160; MeierVert 165; MénardRire p.68; MénardRire 330; MénardRire p.57; R 85, 321; R 102, 447; R 77, 375; RecAlchSlD; SchelerJPreis 24372; TraLiPhi 31, 222; 59, 260, TL 2,1240,11; TL 2,1240,11; TL 2,1240,11; TL; TL; TL; TL; Gdf; Gdf 2, 437b (437) (438a); Gdf 2, 438b; Gdf; Gdf; AND; AND; MED 2, 855b; DCCarp s. 139; DCCarp s.139; DCCarp s. 139; FEW; FEW 1, 533b; FEW 1, 576a; Baker; Foerster; GlSuisse 5, 98a; LevyTrés; Jal2 395b)
  • 2o“vexer, tourmenter” (JMeunVégR 97; JPrioratR 5622, 6254, 10503; SoneG 6042; (sigles à datations multiples:) RaynMotets I p.67; I p.177, 216)
fiches par lemme Télécharger
entrebrisier v.
[TL 3,646,34; TL.⁠]
  • “interrompre, rompre” (TL 3,646,34; TL)
fiches par lemme Télécharger
bris m.
[DCCarp S. 87; DiStefLoc 117; Jal2 158b.⁠]
(bris Aiol1/2F 2785, 4241, 9408; BlackBookT II, p.460; AliscmH 5223)
  • “fracture, rupture; épave” (Aiol1/2F 2785, 4241, 9408; BlackBookT II, p.460; AliscmH 5223, DCCarp S. 87; DiStefLoc 117; Jal2 158b)
fiches par lemme Télécharger
brisable adj.
[Gdf 8, 378b; AND 76a; TLF.⁠]
(brisables [AalmaR 4.431; AalmaR 4410; AalmaR 4431])
  • “qui est fragile” ([AalmaR 4.431; AalmaR 4410; AalmaR 4431], Gdf 8, 378b; AND 76a; TLF)
fiches par lemme Télécharger
briserie f.
[FEW I, 532b.⁠]
(briserie RutebF O224)
  • “brisement” (RutebF O224, FEW I, 532b)
fiches par lemme Télécharger
brisetout m.
[BarbierProc 4, S.21.⁠]
  • “personne étourdie, maladroite” (BarbierProc 4, S.21)
fiches par lemme Télécharger
brisetruil s.
(brisetruil RegDijon1L)
  • “date importante dans le calendrier dijonnais” (RegDijon1L)
fiches par lemme Télécharger
briseté f.
(briseté RenContrR 25410)
  • “propriété de ce qui se brise, inconsistance” (RenContrR 25410)
fiches par lemme Télécharger
brisiee f.
[TL 1,1151,16; TL; Gdf I, 735a; TLF; FEW I, 532a; DiStefLoc 117; LarLFr I, 524. – R 80, 114; RF 39, 212; RLiR 30, 1961.⁠]
(brisee [BrézéT], brisees AlexParA II(β60)1013, brisées [TresVenM 935], brisie [GaceBuigneB 7958], brisié [ModusT 14, 74, 76; 16, 25], brisïe ChaceT, brisiee [ModusT; GastPhébChasseT], briz GarLorrI)
  • “branche brisée pour indiquer la voie de la bête” (AlexParA II(β60)1013; GarLorrI; ChaceT; [ModusT 14, 74, 76; 16, 25; ModusT; GaceBuigneB 7958; GastPhébChasseT; TresVenM 935; BrézéT], R 80, 114; RF 39, 212; RLiR 30, 1961, TL; TL 1,1151,16; Gdf I, 735a; TLF; FEW I, 532a; DiStefLoc 117; LarLFr I, 524)
fiches par lemme Télécharger
brisiere s.
[ZrP 14, 1890, p.303, z.2.⁠]
  • “?” (ZrP 14, 1890, p.303, z.2)
fiches par lemme Télécharger
bruisum m.
[TilGlan.⁠]
  • “fracture” (TilGlan)
fiches par lemme Télécharger
brise f.
[Gdf I, 735a.⁠]
(brise NecrArrB S. 97c; GhatrifT; GhatrifT Gh.33, 3)
  • “brisement, fraction” (NecrArrB S. 97c; GhatrifT; GhatrifT Gh.33, 3, Gdf I, 735a)
Cf. DMF brise1.
fiches par lemme Télécharger
abrisier v.
[Gdf 1, 35b; FEW 1, 533b.⁠]
  • “briser; empêcher; fléchir” (Gdf 1, 35b; FEW 1, 533b)
fiches par lemme Télécharger
abrision m.
[BalonDroit.⁠]
  • “action de briser un membre” (BalonDroit)
fiches par lemme Télécharger
combrisable adj.
[DCCarp S. 118.⁠]
(combrisables [AalmaR 12.740])
  • “qui est facile à briser, à écraser” ([AalmaR 12.740], DCCarp S. 118)
fiches par lemme Télécharger
combrisement m.
[Gdf II, 188c; Gdf II, 188c; DCCarp S. 118; FEW I, 533b.⁠]
(combrisemens [AalmaR 12.745])
  • “action de briser” ([AalmaR 12.745], Gdf II, 188c; Gdf II, 188c; DCCarp S. 118; FEW I, 533b)
fiches par lemme Télécharger
debrisant adj.
[LevyTrés.⁠]
(debrisant HaginL 13d)
  • “qui brise de fatigue, fatigant” (HaginL 13d, LevyTrés)
fiches par lemme Télécharger
debriseïz f. et m.
[TL; Gdf 2, 437a; FEW; FEW 1, 576a.⁠]
(debruise GilebBernH S.126 v.1, debruiseiz BenDucM III, p.360, v. 41349, debruiseïz BenDucF 3388)
  • “action de briser” (BenDucF 3388; BenDucM III, p.360, v. 41349; GilebBernH S.126 v.1, TL; Gdf 2, 437a; FEW; FEW 1, 576a)
fiches par lemme Télécharger
debrisement m.
[TL; Gdf 2, 437a (437b); FEW; FEW; LevyTrés. – LevyHagin 38d12; R 102, 1981, 446.⁠]
(debrisement HaginL 38d; PercefL2 I, 3, débrisement FevresS, debrizemant GlBâleB; GlBâleB, debrizement FevresS 315-17; 315b-5)
  • “action de briser” (GlBâleB; GlBâleB; HaginL 38d; FevresS 315-17; 315b-5; FevresS; PercefL2 I, 3, LevyHagin 38d12; R 102, 1981, 446, TL; Gdf 2, 437a (437b); FEW; FEW; LevyTrés)
fiches par lemme Télécharger
debriseor m.
[TL; AND; FEW 1, 576a.⁠]
  • “celui qui brise” (TL; AND; FEW 1, 576a)
fiches par lemme Télécharger
debriseüre f.
[TL; Gdf 2, 437b; Gdf; AND; FEW 1, 533b.⁠]
(debrussure (sigles à datations multiples:) HuntTeach)
  • “action de briser” ((sigles à datations multiples:) HuntTeach, TL; Gdf 2, 437b; Gdf; AND; FEW 1, 533b)
fiches par lemme Télécharger
encombrisier v.
[Gdf 3, 112a; FEW 1, 533b.⁠]
  • “briser; fatiguer extrêmement” (Gdf 3, 112a; FEW 1, 533b)
fiches par lemme Télécharger
esbrisier v.
[AND.⁠]
(esbrissir ChirRogH)
  • “rompre” (ChirRogH, AND)