DEAFpré: Matériaux bruts non vérifiés!
Lisez l’Avertissement!
Lisez l’Avertissement!
L’utilisation de ce document est soumise à la licence CC BY-NC-SA 4.0 (droit d’auteur: Heidelberger Akademie der Wissenschaften)
toutes fiches de l’article
Télécharger
fiches par lemme
Télécharger
charbon m.
[FEW 2,354b lt. CARBO – TL; TL 2,257,1; Gdf 9, 45b; GdfC; AND 81b; AND 91a; AND 115a; MED 2,49b; MED 2, 49b; TLF; FEW 25, 356b; FEW II, 1 354b, 355a; FEW 25, 145b; FEW 25, 141b; FEW 25, 142b; Baker; Baker; DiStefLoc 142; Foerster; GlSuisse 3, 353a; KramerGader; LarLFr v. 1190; LexMA V, 1248; LevyTrés. – BCRHist 73 (1904) 236; BCRHist 73 (1904), 237; BPH 1972, 28; BachWaffen 172; BangertTiere 247; Delisle 368, 569; FennisGal S. 537; FiggeSon p.90; HansUrk; HansUrk 3, 53; HansUrk 3,419-20; Hassell C62, 63-66; KellerWace 292b, 286b; Morlet 227; MénardRire p. 104; MénardRire p. 49; MöhrenVal; MöhrenVal; R 84, 157; RecAlchSlD; Runk p. 74; SammetSuff 85; TilLex I, 522; TilLex; TraLiLi 24 (1986) 245; Trénel 504; VogelIntens 17b; VogelIntens 177; VogelIntens 100; VogelIntens 130, 131; VogelIntens 121, 122; Ziltener 6802; 6803; 6804/5; [sigle]; [sigle] 14, 17, 23, 27; 15.]
(carbo CptRoyM, carbon MonGuill1/2C 4279; Aiol1/2F 1131; AliscG p278; Bueve1S 3392; Bueve2S 17148, 889, 1220; Bueve3S 823, 1154, 2692, 5643; AldL 49, 6; 54, 21; 72, 34; 149, 4; RegTournB 152; HosebAnO C.39, S.434; PiérardMons t.II, p.161; PiérardMons t.II, p.161; ImpArtB; LapidPhilB 123, 14; BertaMilC 225; JMoteVoieP 2097, 2101; AliscmH 384; BastC 6512; [ChevCygneBruxR; GlLilleS 130b; GlLilleS 130b]; (sigles à datations multiples:) NoomenFabl t.9, 327a, Carbon Rolv41/2G, CARBON GuillPalMo, carbone (sigles à datations multiples:) JohnstonOwen III,601, carbons AlexParA II, 1885; ChansArtB VII, 43; BrendanPr1W; BrouwersChNam; FevresS 284b-8, carboun BueveAgnS 693; AucS10; NominaleS 558, carbun LapidalS 1123, 1422; EdmK 2129; BibbO 563; (sigles à datations multiples:) HuntMed 62; HuntTeach, Carbuns [BibbfW], charbon RaschiD1 54, 211; EneasS1 2449; MarieGuigW2 Gn.589; BenTroieC; BenDucF 832, 968, 2908, etc.; CligesM 597; MarieFabW2; SSagOctS K2635, 3550, c13; GarLorrI; RenR VII-IX, 9047; PriseOrabR1 A799, 800, 1125, A1136; PriseOrabR1; Saisna/lB 946; VMortHélW 14, 3; GirVianeE 5365; ChevBarBloisB; CoincyI18/19/20/37/38/39/40/43Kr 265; CoincyII1...K 285var; CoincyII9Kr 600, 3451, 362; ArtusS 92, 42; ParDuchP 32; ParDuchP p. 622, 167; CristalB 4415; TroisAvG 104; LMestD; RecMédBoensH S. 56; RenMontlC 409, 1011, 9487; ClefD 3070; BougWyffCal; CptRoyF 15652; SThibAlH I69, II179; ViandValS; PiérardMons t.II, p.181; VR 1296 06 32 10 15; DoctPierresG §13, 3; DoctPierresG §1, 4; FevresS; FevresS 4b-18; Taille1313M 31b, 34b; CptRoyM 210; MirNDPers1-40P 4 1478, 1483; [OresmeSphèreMy 2c; AalmaR 1350; GesteMonglGir/Hern/RenD 1792; DeschQ V, 54; JPreisMyrG 4649, 5229; PassTroyB t.II, p.1116]; (sigles à datations multiples:) BartschChrest 20, 95; BartschHorning 631, 17; NyströmMén; ReidFabl; Tailliar 476, Charbon PèresPrI5/7S, CHARBON RenMontdT; LMestL, charbonata (sigles à datations multiples:) GononTest 122, 860, 1500, 1645, charbons ChronSMichelB 2953; DurmS 4448; TournAntW 2804; LSimplMedD 107, 114, 121; chMo178 4; chMo178 6; MenReimsP 392; MenReimsW 392; MédLiégH 172, 254, 253, 42; VisTondpF p10; JoinvW1 388c; FoukeH 49.9, 18.10; GeoffrParChronD 4612; [AmphYpL V, II; AmphYpL], Charbons SermMaurpB, charbouns FoukeB 23, 20, charbun SLaurentR; HArciPèresO 5297; (sigles à datations multiples:) HuntTeach, cherbon CptRoyM 210; CptRoyM; [SottiesP III, 109, v. 90], chiarbun LapidffS 479; (sigles à datations multiples:) PannierLapid A479)
- ◆1o“morceau de bois entièrement embrasé; houille” (RaschiD1 54, 211; LapidalS 1123, 1422; LapidffS 479; MonGuill1/2C 4279; EneasS1 2449; ChronSMichelB 2953; SLaurentR; MarieGuigW2 Gn.589; BenTroieC; BenDucF 832, 968, 2908, etc.; Aiol1/2F 1131; CligesM 597; MarieFabW2; EdmK 2129; SSagOctS K2635, 3550, c13; AlexParA II, 1885; GarLorrI; RenR VII-IX, 9047; AliscG p278; PriseOrabR1 A799, 800, 1125, A1136; PriseOrabR1; Saisna/lB 946; RenMontdT; VMortHélW 14, 3; BueveAgnS 693; GirVianeE 5365; GuillPalMo; PèresPrI5/7S; Bueve1S 3392; Bueve2S 17148, 889, 1220; Bueve3S 823, 1154, 2692, 5643; DurmS 4448; ChevBarBloisB; CoincyI18/19/20/37/38/39/40/43Kr 265; AucS10; ChansArtB VII, 43; CoincyII1...K 285var; CoincyII9Kr 600, 3451, 362; TournAntW 2804; ArtusS 92, 42; ParDuchP 32; ParDuchP p. 622, 167; CristalB 4415; HArciPèresO 5297; LSimplMedD 107, 114, 121; SermMaurpB; TroisAvG 104; AldL 49, 6; 54, 21; 72, 34; 149, 4; MenReimsP 392; MenReimsW 392; BrendanPr1W; BrouwersChNam; LMestD; LMestL; RegTournB 152; MédLiégH 172, 254, 253, 42; RecMédBoensH S. 56; RenMontlC 409, 1011, 9487; VisTondpF p10; ClefD 3070; BougWyffCal; CptRoyF 15652; BibbO 563; HosebAnO C.39, S.434; SThibAlH I69, II179; ViandValS; PiérardMons t.II, p.161; PiérardMons t.II, p.161; PiérardMons t.II, p.181; ImpArtB; DoctPierresG §13, 3; DoctPierresG §1, 4; FevresS 284b-8; FevresS; FevresS 4b-18; Rolv41/2G; JoinvW1 388c; FoukeB 23, 20; FoukeH 49.9, 18.10; LapidPhilB 123, 14; NominaleS 558; BertaMilC 225; Taille1313M 31b, 34b; CptRoyM 210; CptRoyM; CptRoyM 210; CptRoyM; GeoffrParChronD 4612; MirNDPers1-40P 4 1478, 1483; JMoteVoieP 2097, 2101; AliscmH 384; BastC 6512; [ChevCygneBruxR; AmphYpL V, II; AmphYpL; OresmeSphèreMy 2c; AalmaR 1350; GesteMonglGir/Hern/RenD 1792; DeschQ V, 54; JPreisMyrG 4649, 5229; BibbfW; SottiesP III, 109, v. 90; GlLilleS 130b; GlLilleS 130b; PassTroyB t.II, p.1116]; (sigles à datations multiples:) BartschChrest 20, 95; BartschHorning 631, 17; GononTest 122, 860, 1500, 1645; HuntMed 62; HuntTeach; HuntTeach; JohnstonOwen III,601; NoomenFabl t.9, 327a; NyströmMén; PannierLapid A479; ReidFabl; Tailliar 476, BCRHist 73 (1904) 236; BCRHist 73 (1904), 237; BPH 1972, 28; BachWaffen 172; BangertTiere 247; Delisle 368, 569; FennisGal S. 537; FiggeSon p.90; HansUrk; HansUrk 3, 53; HansUrk 3,419-20; Hassell C62, 63-66; KellerWace 292b, 286b; Morlet 227; MénardRire p. 104; MénardRire p. 49; MöhrenVal; MöhrenVal; R 84, 157; RecAlchSlD; Runk p. 74; SammetSuff 85; TilLex; TilLex I, 522; TraLiLi 24 (1986) 245; Trénel 504; VogelIntens 17b; VogelIntens 177; VogelIntens 100; VogelIntens 130, 131; VogelIntens 121, 122; Ziltener 6802; 6803; 6804/5; [sigle] 14, 17, 23, 27; 15; [sigle], TL; TL 2,257,1; Gdf 9, 45b; GdfC; AND 81b; AND 91a; AND 115a; MED 2,49b; MED 2, 49b; TLF; FEW 25, 356b; FEW II, 1 354b, 355a; FEW 25, 145b; FEW 25, 141b; FEW 25, 142b; Baker; Baker; DiStefLoc 142; Foerster; GlSuisse 3, 353a; KramerGader; LarLFr v. 1190; LexMA V, 1248; LevyTrés)
- ◆2o“Identificanda DocLing” (chMo178 4; chMo178 6; VR 1296 06 32 10 15)
Cf. ANDEl charbon; DMF charbon.
fiches par lemme
Télécharger
●charbonee f.
[TL; TL 2,257,34; Gdf II, 66c; Gdf II, 66c; Gdf 9, 45c; DCCarp S.96; DCCarp S. 105; DCCarp S.109; FEW; Foerster. – CCM 36, 216; GossenGramm 202; LejeuneJRen VII, 1; MénardRire 536; MénardRire 536; MénardRire 537; MénardRire 595; MénardRire p. 119; Pope 660; RLiR 57/314; SammetSuff 25, 181; VogelIntens 131; Ziltener 5353; 5354.]
(carbonee PriseOrabR1 C2035; PriseOrabR1; DistigiumcH; GarMonglMü/Me/S 1346, carbonée (sigles à datations multiples:) MontRayn, carboneie DistigiumcH, carbonnee Bueve3S 7627, carbonnée [GodBouillBruxR], carbonnees (sigles à datations multiples:) NoomenFabl t.9, 327a, carbounee AucR3 XXIV, 18; (sigles à datations multiples:) BartschChrest 56, 431, charbonee YvainR 4209; DolopL; CarCharL no26; (sigles à datations multiples:) LevyFabl XII, 580; NoomenFabl t.7, 421; ReidFabl, charbonée SimFreineGeorgM 1135; SimFreineGeorgM S.G. 1135, charbonees (sigles à datations multiples:) NoomenFabl III, 14/787, charbonnee CoincyII22/23/24/25Li; GeoffrParChronD 1486; [AalmaR 4, 490]; (sigles à datations multiples:) NoomenFabl II, 6/398, charbonnée (sigles à datations multiples:) MontRayn I, 281, etc.; RecHist XXII, 958, charbonnees PercL 1134; HaimBarW, charbonnées BodelFablN VIII, 406, charbounee (sigles à datations multiples:) HuntTeach, cherbonées BonnardotMetz p. 15)
- ◆“morceau de viande grillée sur des charbons” (YvainR 4209; PercL 1134; PriseOrabR1 C2035; PriseOrabR1; SimFreineGeorgM 1135; SimFreineGeorgM S.G. 1135; HaimBarW; Bueve3S 7627; DistigiumcH; DistigiumcH; DolopL; AucR3 XXIV, 18; CoincyII22/23/24/25Li; BonnardotMetz p. 15; CarCharL no26; GarMonglMü/Me/S 1346; BodelFablN VIII, 406; GeoffrParChronD 1486; [GodBouillBruxR; AalmaR 4, 490]; (sigles à datations multiples:) BartschChrest 56, 431; HuntTeach; LevyFabl XII, 580; MontRayn; MontRayn I, 281, etc.; NoomenFabl t.9, 327a; NoomenFabl t.7, 421; NoomenFabl III, 14/787; NoomenFabl II, 6/398; RecHist XXII, 958; ReidFabl, CCM 36, 216; GossenGramm 202; LejeuneJRen VII, 1; MénardRire 536; MénardRire 536; MénardRire 537; MénardRire 595; MénardRire p. 119; Pope 660; RLiR 57/314; SammetSuff 25, 181; VogelIntens 131; Ziltener 5353; 5354, TL 2,257,34; TL; Gdf II, 66c; Gdf II, 66c; Gdf 9, 45c; DCCarp S.96; DCCarp S. 105; DCCarp S.109; FEW; Foerster)
fiches par lemme
Télécharger
●charbonel adj.
[TL; TL 2,258,8; Gdf 1, 782c; Gdf II, 67a; Gdf II, 67a; FEW 2,1 356b; FEW 2,1 355a; FEW 2,1 355a. – BangertTiere 58; MélPlomteux S.232.]
(carbeniel RegTournB 8, 16, 645, carbonel NecrArrB S.100b; BibbO B4 avant 541; BibbO 175, carbounel ChansArtB XXI, 75, Carbounel ChansArtJ)
- ◆“grillé sur le charbon” (ChansArtB XXI, 75; ChansArtJ; RegTournB 8, 16, 645, TL 2,258,8; TL; Gdf II, 67a; Gdf II, 67a; FEW 2,1 356b)
- ◆adj. subst.“sorte de poisson” (NecrArrB S.100b; BibbO B4 avant 541; BibbO 175, BangertTiere 58; MélPlomteux S.232, Gdf 1, 782c; FEW 2,1 355a; FEW 2,1 355a)
fiches par lemme
Télécharger
●charboner v.
[TL; TL; TL 2,258,15; Gdf II, 67a; Gdf 9, 45c; AND 91a; TLF; FEW II, 1 356b; GlSuisse 3, 355a; LarLFr I, 677.]
(carbonder AliscmH 3423, charboné JosephS 903; AldL 81, 12, charboneir BanMetzW t.7, 473, charboner AliscG p284; FoukeH 49.3; FoukeH 68, 12, charbonez RoselLec, charbonné OrsonP 1567)
- ◆“rendre noir avec du charbon ou par la chaleur du feu; convertir en charbonnière” (JosephS 903; AliscG p284; BanMetzW t.7, 473; OrsonP 1567; RoselLec; AldL 81, 12; FoukeH 49.3; FoukeH 68, 12; AliscmH 3423, TL; TL 2,258,15; TL; Gdf II, 67a; Gdf 9, 45c; AND 91a; TLF; FEW II, 1 356b; GlSuisse 3, 355a; LarLFr I, 677)
Cf. DMF charbonner.
fiches par lemme
Télécharger
●charbonier1 m.
[TL; TL 2,258,28; Gdf 9, 45c; GdfC; GdfC; TLF; Foerster; GlSuisse 3, 355b; LarLFr I, 678. – Kemna p. 87; MénardRire p. 117; SammetSuff 57, 107; Ziltener 6411, 6412, 6413.]
(carbonier [ModusT], carborniers CheviiEspI, carbouniers chdouai0221 2, charbonier MarieGuigW2 Gn.595, 612, 651; MarieFabW2; Saisna/lB 947; Taille1313M 12c, 22a, 24a; Taille1313M 32a; Taille1313M S. 69; RegDijon1L, charbonnier Taille1292G 59, 60, 73, 76, 78, 116, 117, 118, 120, 132, 79, 83; Taille1297M 157; Taille1313M 19c; [ModusT 12, 7QX], CHARBONNIER LMestL, charbonniers chN 007 2, charbounier Taille1313M S. 105, cherbonnier OlimB 785, cherbonniers BanMetzW 474)
- ◆1o“celui qui fait ou vend du charbon; mine de charbon” (MarieGuigW2 Gn.595, 612, 651; MarieFabW2; Saisna/lB 947; BanMetzW 474; CheviiEspI; LMestL; OlimB 785; Taille1292G 59, 60, 73, 76, 78, 116, 117, 118, 120, 132, 79, 83; Taille1297M 157; Taille1313M S. 105; Taille1313M 12c, 22a, 24a; Taille1313M 32a; Taille1313M S. 69; Taille1313M 19c; RegDijon1L; [ModusT 12, 7QX; ModusT], Kemna p. 87; MénardRire p. 117; SammetSuff 57, 107; Ziltener 6411, 6412, 6413, TL; TL 2,258,28; Gdf 9, 45c; GdfC; GdfC; TLF; Foerster; GlSuisse 3, 355b; LarLFr I, 678)
- ◆2o“Identificanda DocLing” (chdouai0221 2; chN 007 2)
fiches par lemme
Télécharger
●charbonier2 m.
[TL; TL 2,258,37; Gdf II, 67a; FEW II, 1 355b.]
(charbonier RCambrM; CoilleB 91)
- ◆“braisier; lieu où l'on serre le charbon” (RCambrM; CoilleB 91, TL; TL 2,258,37; Gdf II, 67a; FEW II, 1 355b)
Cf. DMF charbonnier2.
fiches par lemme
Télécharger
●charboniere f.
[TL; TL 2,258,44; GdfLex; TLF; FEW 2,1 355b; FEW II, 1 356b; FEW; Chastell 190. – ActesMfr10 243; FennisGal S. 538; MöhrenVal; MöhrenVal; TilGlan.]
(carbeniere DocHainR 7; 11; PiérardMons t.II, p.161, carboniere MoamT; TerrEvêqueH S.213; [ModusT 12, 7], carbonniere DocHainR 7a; 15, charboniere MoamT, charbonniere ChaceT; Taille1297M 275; ChaceOisiM; [GastPhébChasseT])
- ◆“femme du charbonnier; mine de charbon” (DocHainR 7a; 15; DocHainR 7; 11; MoamT; MoamT; TerrEvêqueH S.213; ChaceT; PiérardMons t.II, p.161; Taille1297M 275; ChaceOisiM; [ModusT 12, 7; GastPhébChasseT], ActesMfr10 243; FennisGal S. 538; MöhrenVal; MöhrenVal; TilGlan, TL 2,258,44; TL; GdfLex; TLF; FEW 2,1 355b; FEW II, 1 356b; FEW; Chastell 190)
Cf. DMF charbonnière.
fiches par lemme
Télécharger
●charbonoi m.
[TL 2,258,49; TL; Gdf II, 67b.]
- ◆“lieu rempli de charbon” (TL 2,258,49; TL; Gdf II, 67b)
fiches par lemme
Télécharger
●encharboner v.
[TL 3,188,28; TL; Gdf; Gdf 3, 94a; AND; FEW II, 1 356b.]
(encarbonner EustMoineC 1013; EustMoineF, encharbonné [DeschQ VII, 184])
- ◆“noircir avec du charbon” (EustMoineC 1013; EustMoineF; [DeschQ VII, 184], TL 3,188,28; TL; Gdf; Gdf 3, 94a; AND; FEW II, 1 356b)
fiches par lemme
Télécharger
●escharboner v.
[TL 3,851,36; TL 3,851,36; TL; Gdf 3, 354 a; DCCarp 171 c; FEW 2, 1; 357 b.]
(escarbuner RolB 382)
- ◆“brasiller; briller comme du charbon allumé” (RolB 382, TL 3,851,36; TL 3,851,36; TL; Gdf 3, 354 a; DCCarp 171 c; FEW 2, 1; 357 b)
fiches par lemme
Télécharger
●carbouche s.
(carbouche AucR3 XXIV, 15)
- ◆“menu charbon” (AucR3 XXIV, 15)
fiches par lemme
Télécharger
●charbonade f.
[Gdf II, 66c; FEW II, 1 358a; FEW II, 1 357b; LevyTrés. – Pope 660.]
(charbonedes RaschiD2 188, t.2)
- ◆“viande grillée sur les charbons; morceau de chair qu'on coupe à qn en le blessant” (RaschiD2 188, t.2, Pope 660, Gdf II, 66c; FEW II, 1 358a; FEW II, 1 357b; LevyTrés)
Cf. DMF charbonade.
fiches par lemme
Télécharger
●charbonage m.
[GdfLex; DCCarp S.96; DCCarp S. 105; TLF; FEW II, 1 357b; LarLFr I, 677. – ActesMfr10 243; MatHistVoc1; [sigle] S407.]
- ◆“le droit de faire ou prendre le charbon nécessaire pour son usage” (ActesMfr10 243; MatHistVoc1; [sigle] S407, DCCarp S.96; DCCarp S. 105; GdfLex; FEW II, 1 357b; LarLFr I, 677; TLF)
Cf. DMF charbonnage.
fiches par lemme
Télécharger
●charboclee f.
[TL; TL; TL 2,256,46; Gdf; FEW 2,1 361a. – GossenGramm 202; MénardRire p. 49; VogelIntens 101; Ziltener 6817.]
(carborclee EustMoineF, carborclée EustMoineC 1058, carbouclee AucS10; (sigles à datations multiples:) BartschChrest 56, 427)
- ◆“poussière de charbon” (AucS10; EustMoineC 1058; EustMoineF; (sigles à datations multiples:) BartschChrest 56, 427, GossenGramm 202; MénardRire p. 49; VogelIntens 101; Ziltener 6817, TL; TL; TL 2,256,46; Gdf; FEW 2,1 361a)
fiches par lemme
Télécharger
●charbon de piere m.
(charbon de pierre [DebHerP p191])
- ◆“sorte de charbon” ([DebHerP p191])
fiches par lemme
Télécharger
●charbon de roche m.
[HansUrk 3, 419.]
- ◆“houille (d'Angleterre)” (HansUrk 3, 419)
fiches par lemme
Télécharger
●charbonet m.
(charbones RenR XII-XVII, 13214)
- ◆“sorte de meuble; outil; chauffage” (RenR XII-XVII, 13214)
fiches par lemme
Télécharger
●charbonneau m.
[BPH 1972, 74.]
(charbonneau EtSLouisV IV, 159)
- ◆“clerc” (EtSLouisV IV, 159, BPH 1972, 74)