DEAFpré: Matériaux bruts non vérifiés!
Lisez l’Avertissement!
L’utilisation de ce document est soumise à la licence CC BY-NC-SA 4.0 (droit d’auteur: Heidelberger Akademie der Wissenschaften)
toutes fiches de l’article Télécharger
fiches par lemme Télécharger
dur adj.
[FEW 3,192b lt. DŪRUSTL 2,2100,1; TL; TL; GdfC 9, 419b; GdfC 9,420b; AND; AND; AND; MED 2, 1357a; MED 2, 1356b; DCCarp 156b; TLF; FEW 3, 192b (193a); AdHaleLexM; Baker; Baker; BoisvertVilleh; DiStefLoc 275; Foerster; KramerGader; LevyTrés; LevyTrés; ActesRegLex. – BPH 1960,767; BlangezProv p.73; BormannJagd; FennisGal S. 748; Hassell A20, F46, A59, D67, E58, L66, M82, P174; KaiserMPol 148; KaiserMPol 82; KellerWace 153b; 272b; 291a; KellerWace 301b; LebsanftGruß p.470; MalkielEss2 510; MatHistVoc1; MatoréVocMéd p. 137; Messelaar 150, 331; MélStraka II, 1880; MélStraka 180; Pope 179, 183, 202, 565, 678, A.N. 142; R 61,349; R 105 (1985) 422; R 85, 463; R 66, 384; R 87, 413; RLiR 50, 1986, 294; RLiR 34, 180; RLiR 34, S.180; RoquesRég 150; RoquesRég 150; RoquesRég 150; Runk p.23; SchelerGil II 181.21; ZrP 110,557; ZrP 96, 1980, 3pH p. 415, 7774.⁠]
(dur AlexisP O86e, 90a, 96e; AlexisS1 430; AlexisS1 446; RolB 373; BrendanW 764, 272, 1389, 1701; BrendanW S.192, 272, 1389, 1701; 764; EneasS1 1805, 8760; FloreaW 2170; CommPsia1G IX, 500; MarieGuigW2; NarcisusT 189, 512; BenTroieC; EdConfVatS; HornP 1466,4452;2302; BenDucF 4385, 5492; SThomGuernW1 3260; SThomGuernW2 3260; AdamG3 79; Aiol1/2F 1348; Aiol1/2F 1348; PelCharlK 91, 539, 577; RoisC; EructavitJ 685, 691; EructavitJ; MarieFabW 12,15;49,2;63,8;73,76;3,87;7,4;40,3; MarieFabW2; SGillesP 2773, 1862; IpH; AimonFlH 4028. 4860, 4228; RenR X-XI 10942; ThomKentF 5400; TristThomB 775, 798, 1279; CoucyChansL XIII,31; XXIII,12; XXV,1; XXVI,1; FloovA 558; FolTristOxfH 556; Saisna/lB 986, *4696 (L); 5514 (L), 3848 (L); SimFreineGeorgM 421, 1566; SimFreineGeorgM S.G. 421, 1566; BodelNicH 678; VMortHélW 37,10; 14,5; 32, 9; BliocadranW; GuiotProvinsO 235, 1072, 989; BibleGuiotW; BueveAgnS 1728, 1530; ChardryDormM; ChevBarAnS 524, 770; FolTristBernH2 348; HerbCandS 12083; BestGuillR 3391; AngDialGregP 15vob; ChGuillI; FetRomF1 687, 25; BalJosCamA; Bueve1S 3925, 4083, 5250; Bueve2S; Bueve3S 1880, 3096; ChevBarBloisB; CoincyI1K I 11 V 886; AucS10; RenclCarH; ChansArtB XVIII, 175; III, 111; TristPrS; TournAntW 950, 952, 1926; MerlinsR 40, 22; 41, 15; 50, 22; MerlinsR 231, 16; 284, 17; HArciPèresO 6341; SermMaccM 184; AnticlC 1819; LettrTanq 109, 1322; VMortAnW 33,10; 67, 9; 92, 6; PAbernLumH 6953, 13662; 10801, 13091; MoamT I, 10, 2, 11, 3; HaginL 12a; JordRufmP; MahArE 65; 5; RenMontlC 8714, 15795; 6327, 6850; 1140; YsEudeR 109, 117; ClefD; AttilaPrB; CoutMerOltZ; JobB; SThibOctH I 56, 203; BodelFablN IX 51; Taille1297M 338, 381; FevresS 58-19, 68b-22, 78-12; ChaceOisi2H 21,4; 21,11; 26,14; ChaceOisi2H; BertaMilC 34, 244, 278, 112; Taille1313M 26b, 35b; Taille1313M S.139; VoeuxPaonR II 419, 449; GeoffrParChronD; JCondM; PrunB *243; JMoteVoieP 2151, 2573; ChevPapH 59,27;56,13; [AmphYpL V, 54; II, 20; III, 25; V, 20; AmphYpL2; FroissEspF1 3796,3625,3019, 3225; FroissBallB; AndrVigneSMartD 725]; (sigles à datations multiples:) Aspland; BartschChrest 11, 105; 18, 3; BartschHorning 12,32,21,5,22,1; HuntTeach II 126; NoomenFabl II, 7/364; NoomenFabl t.9, 335a, 102 1118, 106 104; NoomenFabl t.7, 428, 74b626; NoomenFabl t.5, 463, 5051; ProvM 511, 2252; StimmingMot; WaceMargK 130, Dur PurgSPatrBerM; (sigles à datations multiples:) HenryŒn; HenryŒn, DUR BodelNicH4; GuillPalMo; LMestL, dur) PelCharlF, dure LapidalS 146, 175, 553, 1163, 1273, 1500; LapidapS 290; LapidffS 64, 495, 724; PhThCompS 2v, 135; 9v, 640; ProvSalSanI; RègleHospCamS 1376; AliscW p.49 v.756; AndrContrN XXIII,12; JoufrF 1031; RutebF R35, AE72, AU62; PAbernLumH; FloriantW 1550; FlorOctOctV 3021; ChirPoutrS 2ro24,2vo10,II; PéageChalonbA 100, 108; NicBozEmpV 206; HMondB 985, 986; [AmphYpL2; JPreisMyrG 1202; GlLilleS 92ab]; (sigles à datations multiples:) HuntTeach II 104, Dure GautLeuL2, dures AlexisS1 480; AucR3 XII 23; JacBaisT II 130, duro MPolRustR, durs PassionA S. 124 (v. 490); CharroiPo t. II 68; ChronSMichelB 2138; SGenB 1354; PBeauvGerJ; DurmS 8860; OvArtElieK 999(r),245,563,1004(r),1118; PhNovMémK II x; MenReimsP 157,371; MenReimsW 371; BrendanPr1W; GlDouaiE1 121; AssSenlis1C p767; JoinvW1 292,248e,532a,16a; [AalmaR 1173; AalmaR 1546]; (sigles à datations multiples:) HuntTeach II 6; ProvM 1576,2008, Durs VillehW; SermMaurpB, durz [docJuBe298 6; docJuBe298 7])
  • 1o“qui est résistant au toucher, à la pression, dur” (PassionA S. 124 (v. 490); AlexisP O86e, 90a, 96e; AlexisS1 480; AlexisS1 430; AlexisS1 446; RolB 373; BrendanW 764, 272, 1389, 1701; BrendanW S.192, 272, 1389, 1701; 764; LapidalS 146, 175, 553, 1163, 1273, 1500; LapidapS 290; LapidffS 64, 495, 724; PhThCompS 2v, 135; 9v, 640; CharroiPo t. II 68; ProvSalSanI; EneasS1 1805, 8760; FloreaW 2170; ChronSMichelB 2138; CommPsia1G IX, 500; MarieGuigW2; NarcisusT 189, 512; EdConfVatS; BenDucF 4385, 5492; SThomGuernW1 3260; SThomGuernW2 3260; Aiol1/2F 1348; PelCharlF; PelCharlK 91, 539, 577; EructavitJ 685, 691; EructavitJ; MarieFabW2; IpH; AimonFlH 4028. 4860, 4228; ThomKentF 5400; TristThomB 775, 798, 1279; AliscW p.49 v.756; SimFreineGeorgM 421, 1566; SimFreineGeorgM S.G. 421, 1566; BodelNicH 678; BodelNicH4; VMortHélW 37,10; 14,5; 32, 9; BliocadranW; GuiotProvinsO 235, 1072, 989; SGenB 1354; VillehW; BibleGuiotW; ChardryDormM; ChevBarAnS 524, 770; FolTristBernH2 348; GuillPalMo; HerbCandS 12083; PBeauvGerJ; BestGuillR 3391; FetRomF1 687, 25; BalJosCamA; Bueve1S 3925, 4083, 5250; Bueve2S; Bueve3S 1880, 3096; DurmS 8860; OvArtElieK 999(r),245,563,1004(r),1118; ChevBarBloisB; CoincyI1K I 11 V 886; AucR3 XII 23; AucS10; RenclCarH; ChansArtB XVIII, 175; III, 111; TristPrS; TournAntW 950, 952, 1926; AndrContrN XXIII,12; PurgSPatrBerM; GautLeuL2; HArciPèresO 6341; JoufrF 1031; SermMaccM 184; SermMaurpB; PhNovMémK II x; MenReimsP 157,371; MenReimsW 371; AnticlC 1819; BrendanPr1W; LettrTanq 109, 1322; VMortAnW 33,10; 67, 9; 92, 6; LMestL; PAbernLumH; MoamT I, 10, 2, 11, 3; HaginL 12a; FlorOctOctV 3021; JordRufmP; RenMontlC 8714, 15795; 6327, 6850; 1140; YsEudeR 109, 117; GlDouaiE1 121; AttilaPrB; CoutMerOltZ; SThibOctH I 56, 203; Taille1297M 338, 381; MPolRustR; FevresS 58-19, 68b-22, 78-12; JacBaisT II 130; PéageChalonbA 100, 108; AssSenlis1C p767; JoinvW1 292,248e,532a,16a; ChaceOisi2H 21,4; 21,11; 26,14; ChaceOisi2H; NicBozEmpV 206; BertaMilC 34, 244, 278, 112; Taille1313M 26b, 35b; Taille1313M S.139; VoeuxPaonR II 419, 449; GeoffrParChronD; JCondM; JMoteVoieP 2151, 2573; ChevPapH 59,27;56,13; [AmphYpL V, 54; II, 20; III, 25; V, 20; AmphYpL2; AalmaR 1173; AalmaR 1546; GlLilleS 92ab; AndrVigneSMartD 725]; (sigles à datations multiples:) Aspland; BartschChrest 11, 105; 18, 3; BartschHorning 12,32,21,5,22,1; HenryŒn; HenryŒn; HuntTeach II 104; HuntTeach II 126; HuntTeach II 6; NoomenFabl t.7, 428, 74b626; ProvM 511, 2252; ProvM 1576,2008; StimmingMot, BPH 1960,767; BlangezProv p.73; BormannJagd; FennisGal S. 748; Hassell A20, F46, A59, D67, E58, L66, M82, P174; KaiserMPol 82; KaiserMPol 148; KellerWace 153b; 272b; 291a; LebsanftGruß p.470; MalkielEss2 510; MatoréVocMéd p. 137; Messelaar 150, 331; R 105 (1985) 422; R 85, 463; R 66, 384; R 87, 413; R 61,349; RoquesRég 150; RoquesRég 150; RoquesRég 150; Runk p.23; SchelerGil II 181.21; ZrP 96, 1980, 3pH p. 415, 7774; ZrP 110,557, TL 2,2100,1; GdfC 9, 419b; AND; MED 2, 1357a; MED 2, 1356b; DCCarp 156b; TLF; FEW 3, 192b (193a); Baker; DiStefLoc 275; Foerster; KramerGader; LevyTrés; ActesRegLex)
    • “chose pénible” (AngDialGregP 15vob; [FroissEspF1 3796,3625,3019, 3225], KellerWace 301b; Pope 179, 183, 202, 565, 678, A.N. 142, Baker)
    • “sorte de mesure” (RoisC; PAbernLumH 6953, 13662; 10801, 13091, AND; LevyTrés)
    • “sommet de la tête” (PrunB *243, RLiR 50, 1986, 294)
    • ⁠loc. subst. dure mere t. de méd. “la plus superficielle et la plus résistante des trois membranes du cerveau” (ChirPoutrS 2ro24,2vo10,II; HMondB 985, 986; [AmphYpL2], MatHistVoc1; MélStraka II, 1880; MélStraka 180; RLiR 34, S.180; RLiR 34, 180, TL; GdfC 9,420b)
  • 2o“qui est difficile à supporter (physiquement ou moralement), violent” (BenTroieC; HornP 1466,4452;2302; AdamG3 79; Aiol1/2F 1348; MarieFabW 12,15;49,2;63,8;73,76;3,87;7,4;40,3; SGillesP 2773, 1862; RègleHospCamS 1376; RenR X-XI 10942; CoucyChansL XIII,31; XXIII,12; XXV,1; XXVI,1; FloovA 558; FolTristOxfH 556; Saisna/lB 986, *4696 (L); 5514 (L), 3848 (L); BueveAgnS 1728, 1530; ChGuillI; MerlinsR 40, 22; 41, 15; 50, 22; MerlinsR 231, 16; 284, 17; RutebF R35, AE72, AU62; FloriantW 1550; MahArE 65; 5; ClefD; JobB; BodelFablN IX 51; [FroissBallB; JPreisMyrG 1202]; (sigles à datations multiples:) NoomenFabl II, 7/364; NoomenFabl t.9, 335a, 102 1118, 106 104; NoomenFabl t.5, 463, 5051; WaceMargK 130, TL; AND; AdHaleLexM; BoisvertVilleh)
  • 3o“Identificanda DocLing” ([docJuBe298 6; docJuBe298 7])
fiches par lemme Télécharger
durfeü adj.
[TL; TL 2,2109,26; Gdf; Gdf; Gdf 2,785b; DCCarp 156c; FEW 3,436a; FEW 3,192b; ActesRegLex. – BienDire p369; CoincyII1...L 2; ConstansThebes 8388; RLiR 607; [sigle].⁠]
(Defeu GautLeuL2, dufeüe ContPerc4tO 12913, dulfeü CoincyII11/18B, durfeü AlexisP 191; ThebesC IV 8388; HistAncJ; HistAncJ 309; CoincyII10N 362; CoincyII11/18B 306; CoincyII11/18B 106,512,525; CoincyII20/21H 172; CoincyII22/23/24/25Li 3.240; CoincyII9Kr 1886; CoincyII9Kr 299; BeaumS Sal. 455, 456; BastS 807, durfëu MonGuill1/2C 1435; Bueve2S 11674; GuillVinM VII 23; RigomerF, durfëú Aiol1/2F 9651, durfeü, adj. VMortAnW 169f, durfeüe ContPerc4tO 12913, durfeües GautArrIllC; GautArrIllLe, durfeus Aiol1/2N 9649, durfeüs MonRaincB 246,5037; CoincyI1...K 1992var.; CoincyI1...L; CoincyI11V 1651; JeuxPartL, durféus [GodBouillBruxR], durfeüt GautLeuL2 III 399, A 373; (sigles à datations multiples:) MontRayn II 163; NoomenFabl t.8, 413, Durfeüt GautLeuL2, durfeüz CoincyI28/II12D 214; CoincyI36L; VMortAnW 312,4)
  • “qui est misérable, pitoyable” (AlexisP 191; MonGuill1/2C 1435; ThebesC IV 8388; Aiol1/2F 9651; Aiol1/2N 9649; GautArrIllC; GautArrIllLe; MonRaincB 246,5037; HistAncJ; HistAncJ 309; Bueve2S 11674; CoincyI1...K 1992var.; CoincyI1...L; CoincyI11V 1651; CoincyI28/II12D 214; CoincyI36L; GuillVinM VII 23; CoincyII10N 362; CoincyII11/18B; CoincyII11/18B 306; CoincyII11/18B 106,512,525; CoincyII20/21H 172; CoincyII22/23/24/25Li 3.240; CoincyII9Kr 1886; CoincyII9Kr 299; ContPerc4tO 12913; ContPerc4tO 12913; BeaumS Sal. 455, 456; GautLeuL2; GautLeuL2; GautLeuL2 III 399, A 373; JeuxPartL; RigomerF; VMortAnW 312,4; VMortAnW 169f; BastS 807; [GodBouillBruxR]; (sigles à datations multiples:) MontRayn II 163; NoomenFabl t.8, 413, BienDire p369; CoincyII1...L 2; ConstansThebes 8388; RLiR 607; [sigle], TL; TL 2,2109,26; Gdf; Gdf; Gdf 2,785b; DCCarp 156c; FEW 3,436a; FEW 3,192b; ActesRegLex)
Cf. DMF durfeu.
fiches par lemme Télécharger
durement adv.
[Gdf 2, 784c; GdfC 9, 420a; AND; DCCarp 156b; TLF; AdHaleLexM; BoisvertVilleh; LevyTrés. – ContPerc; KaiserMPol 152; KellerWace 308a; MatoréVocMéd p.137; Morlet 337; MénardRire 243; MénardRire 415,421; MénardRire p.35; PicocheFroiss III.C.I.4.P.116; R 79, 244; R 92, 45, 233, 239; R 98, 1982, p.662; RoPh 7, 384; RoquesRég 150; TraLiPhi 31, 225; 46,25;50,12; ZrP 103 (1987) 623 v. 501; ZrP 103 (1987) 297; ZrP 100, 1984, p. 76; [sigle] 542; [sigle] 1689.⁠]
(duramant MPolRustR, durament PassionA S.26, 114 (V.322); MacaireM 718; OgDanAlC 413, 1051, duremant PhilomB 480, 1138; CligesG; FloovA 654, 1932; BalJosPr1M 125,37; BalJosPr1M 125, 37; HuonR 1228; SThibAlH II, 42, 289, 322, 1030; [MistSGenisM], durement AlexisP O40c; AlexisS1 198; RolB 373; BrendanW 165, S.192; BrendanW 165; LapidffS 457; MonGuill1/2C 2241, 4183, 5124, 6584; EneasS1 5929, 9474; FloreaK 715, 900; FloreaP 3037; ChronSMichelB 1622, 1638, 3882; BenTroieC; HornP; BenDucF; SThomGuernW1 204, 254, 350, 354; Aiol1/2F 1719, 6065, 9395; Aiol1/2N 3857; AlexissH 944; CligesM 5050; EructavitJ; EructavitJ 677; PercL; FlorebK 1151, 3278; FlorebP 68, 1040, 1149; SGillesP 1921, 2080, 3365; AlexParA II (ß68) 1062 var .t.5; AlexParA II 2265, 68; AlexParA II (ß75) 1679; AlexParA II (ß82) 1707; AlexParA II 1707; AlexParA II 1351; AlexParA II (ß45) 670; AlexParA II 905; AlexParA II 905; AlexParA II (ß25) 525; AlexParA II (ß5) 77; ProtH; AimonFlH 430, 2181; 705. 731; SBernCantG; TristThomB 2304; TristThomW D.294, 1052; AliscG p268; CorE p61; CorE; FolTristOxfH 404; PriseOrabR1; PriseOrabR1 C1546; Saisna/lB 986, 828(L), 3293(A), 3114(L); SimFreineGeorgM S.G. 443; SimFreineGeorgM 443; PrêtreJeand/yG 601, 68*; 998*; MarieEspP; SGraalIIJosO; VMortHélW 19,12; BliocadranW; ChevEspJ Ch539, M45; ChevVivM; ChevVivM 156, B213; ChevVivM 752, 1030, 1649, A1006, B642; ChevVivM B87, 952a; GuiotProvinsO 454, A171, 845; SGenB 1111; EscoufleS 506; AmbroiseP 778; 1973; 2248; 2764; BibleGuiotW; BueveAgnS 213, 3479; ChevBarAnS 446; DoonLaiT; DoonRocheM 197, 824, 4401; ElucidationT 286; FolTristBernH2 449; HerbCandS 10189, 10864, 11739; PBeauvGerJ; PercDidd/eR; Perl1N; SEdmPassG *310n, 1331, 751; SGraalIIIJostO; BestGuillR 1479; AimeriD 365, 1847, 4272; ChGuillSd 715, 738, 869, 876; FillePonth1B2 p57; FlorenceW 99,210, 248, 494; MortAymC 460, 661, 716; Turpin5Wa; SongeEnfM; RobClariL 82; AnsMetzS2 444,6 var.; BalJosPr1M 69,1; BlancandS 88,211, 2190; Bueve1S 286, 772, 2080; Bueve3S 409, 693, 1193, 1995; DurmG; DurmS 354; FergF 115, 1390, 5954; 2868, 3492; GautDargR XI, 12; XX, 32; MoniotArrD XXXVI,21; CoincyChristO; LancPrK; OmbreB2 246, 704; CoincyI1...K 1981var; CoincyI1...K 1238var; CoincyI11V 16, 532, 592, 646, 813, 949, 2261; CoincyI28/II12D 52,116; CoincyI41/42R 25, 355; 361, 404, 408; CoincyI41/42R 247; AucR3 XIV 11, XXIV 84, XXX 19; AucS10; ComtePoitM; GuillVinM XXVI, 19; OiselWo 318, 352; OrsonP 1280, 88,123,463; RenclCarH; SJeanEvW 625, 686; SPierJonglW; GuillMarM 15178, 16791-3; BesantR 2005, 2303; ChansArtB I, 41; CoincyII10N 899, 917; CoincyII20/21H 109; CoincyII29Kr 93, 622; CoincyII9Kr 312, 1189, 2274, 3817, 325, 2307; ViolB 146, 1240, 1286, 4549, 1475, 1711, 3247, 4057, 4128; DocAubeC 76-4; 83-5; ModvB2 2753, 5433, 6095, 7836; RoselLangl; TristPrC 2,24; 3,13; TristPrCh 1,18;2,32; TristPrF 47,27;11,2;11,23; TristPrG; TristPrL 3,22; 18, 28; TristPrMé 42, 4; TristPrR; TournAntW 241, 734, 3283; EustMoineC 1124; EustMoineF; FolLancB; FournChansL; GilChinP 50, 452, 687, 854; ParDuchP 1961; 2238; SJulPrS 1270, 1271; BalainL 11; MerlinsR 43,2; 63,10; 440,4; BeaumS Man. 362, 992; ContGuillTyrA 59, 168, 159, 295, 360; CristalB *434; GautLeuL2 II 151, III 27, IV 218; HArciPèresO 359, 785; HistFécL 902; MaugisV 653, 848 (671, M703) (695); Pères10C 103, 248; Pères64B 795; RecMédNovCirHi; RésSauvcJ; TroisAvG 302; VivMonbrancE 126; MahomL 1501; MenReimsP 7, 332; MenReimsW; MirNDChartrK III 401; AnticlC 520, 3174; BrendanPr1W; HuonSQuentL 2471, 3029; RutebF AE73; CharroicL; RenMontlC 272, 361; 1353; 14800; 7783; 7574, 7940; SBath1B; AdHalePartN XIII,46; ClefD 1040, 1114, 2546; BeaumCoutS 13, 393, 730, 1293, 96, 556, 1875, 1975; CroisRichJ; AttilaPrB; DrouartB 49, 206, 643, 1615; SThibAlH II 289, 322, 1030; SLouisPathMirF IV, 73; XXI, 11; FevresS 13-14,239-24, 89-19, 150-4,8; 154-24; JacBaisT V 279; JoinvW1 408c; GesteFrancorR 6047; JSQuentO; GeoffrParChronD 1136, 1453; JCondM; JCondOisR; ChevPapH 4,3; 7,36; 8,2; 40,27; [GodBouillBruxR; AmphYpL2; BaudSebB; BaudSebC p184; GesteMonglGir/Hern/RenD 675, 793; GastPhébChasseT 11,7; JPreisMyrG 373, 699, 3131, 3204]; (sigles à datations multiples:) BartschChrest 5, 206; 17, 51; BartschHorning 64, 21; 124, 3; 201, 15; HuntTeach II 49; MontRayn I, 14; NoomenFabl I, 2/756; 4/21; NoomenFabl II 5/273, (/270, 10/139, 12/120; NoomenFabl III 15a/404, 15b/M156, 16b/159; NoomenFabl 26c/D30, 23/46; 30b/i96; NoomenFabl t.5, 463, 41D91, 43bF93, 47265, 51175, 52229, 53A216; 51234; 4743; NoomenFabl t.8, 413, 8663; NoomenFabl t.6, 378, 59101, 60313, 6629, 69a243,70137,7328; 56A282; 6591; NoomenFabl t.9, 335a, 102362, 103935, 106151; NoomenFabl t.7, 428, 74bB443; RaynLaFabl; ReidFabl; RomPast I 38/27, Durement RobDiableL; VillehW; HAndH; PurgSPatrBerM; GautLeuL2; EvastL, DUREMENT RenMontdT; GuillPalMo; ThibBlaisN; Pères51R1, duremenz AttilaPrB, durment VengAlE p118; OvMorB 4,p. 28, 743, durtrement ContGuillTyrSalJ, remant BalJosPr1M)
  • “extrêmement, fortement” (PassionA S.26, 114 (V.322); AlexisP O40c; AlexisS1 198; RolB 373; BrendanW 165, S.192; BrendanW 165; LapidffS 457; MonGuill1/2C 2241, 4183, 5124, 6584; EneasS1 5929, 9474; FloreaK 715, 900; FloreaP 3037; ChronSMichelB 1622, 1638, 3882; BenTroieC; HornP; PhilomB 480, 1138; BenDucF; SThomGuernW1 204, 254, 350, 354; Aiol1/2F 1719, 6065, 9395; Aiol1/2N 3857; AlexissH 944; CligesG; CligesM 5050; EructavitJ; EructavitJ 677; PercL; FlorebK 1151, 3278; FlorebP 68, 1040, 1149; SGillesP 1921, 2080, 3365; AlexParA II (ß68) 1062 var .t.5; AlexParA II 2265, 68; AlexParA II (ß75) 1679; AlexParA II (ß82) 1707; AlexParA II 1707; AlexParA II 1351; AlexParA II (ß45) 670; AlexParA II 905; AlexParA II 905; AlexParA II (ß25) 525; AlexParA II (ß5) 77; ProtH; AimonFlH 430, 2181; 705. 731; SBernCantG; TristThomB 2304; TristThomW D.294, 1052; AliscG p268; CorE p61; CorE; FloovA 654, 1932; FolTristOxfH 404; PriseOrabR1; PriseOrabR1 C1546; RobDiableL; Saisna/lB 986, 828(L), 3293(A), 3114(L); SimFreineGeorgM S.G. 443; SimFreineGeorgM 443; VengAlE p118; PrêtreJeand/yG 601, 68*; 998*; MarieEspP; RenMontdT; SGraalIIJosO; VMortHélW 19,12; BliocadranW; ChevEspJ Ch539, M45; ChevVivM; ChevVivM 156, B213; ChevVivM 752, 1030, 1649, A1006, B642; ChevVivM B87, 952a; GuiotProvinsO 454, A171, 845; SGenB 1111; EscoufleS 506; VillehW; AmbroiseP 778; 1973; 2248; 2764; BibleGuiotW; BueveAgnS 213, 3479; ChevBarAnS 446; DoonLaiT; DoonRocheM 197, 824, 4401; ElucidationT 286; FolTristBernH2 449; GuillPalMo; HerbCandS 10189, 10864, 11739; PBeauvGerJ; PercDidd/eR; Perl1N; SEdmPassG *310n, 1331, 751; SGraalIIIJostO; BestGuillR 1479; AimeriD 365, 1847, 4272; ChGuillSd 715, 738, 869, 876; FillePonth1B2 p57; FlorenceW 99,210, 248, 494; MortAymC 460, 661, 716; ThibBlaisN; Turpin5Wa; SongeEnfM; RobClariL 82; AnsMetzS2 444,6 var.; BalJosPr1M 125,37; BalJosPr1M; BalJosPr1M 69,1; BalJosPr1M 125, 37; BlancandS 88,211, 2190; Bueve1S 286, 772, 2080; Bueve3S 409, 693, 1193, 1995; DurmG; DurmS 354; FergF 115, 1390, 5954; 2868, 3492; GautDargR XI, 12; XX, 32; MoniotArrD XXXVI,21; CoincyChristO; LancPrK; OmbreB2 246, 704; CoincyI1...K 1981var; CoincyI1...K 1238var; CoincyI11V 16, 532, 592, 646, 813, 949, 2261; CoincyI28/II12D 52,116; CoincyI41/42R 25, 355; 361, 404, 408; CoincyI41/42R 247; AucR3 XIV 11, XXIV 84, XXX 19; AucS10; ComtePoitM; GuillVinM XXVI, 19; OiselWo 318, 352; OrsonP 1280, 88,123,463; RenclCarH; SJeanEvW 625, 686; SPierJonglW; GuillMarM 15178, 16791-3; BesantR 2005, 2303; ChansArtB I, 41; CoincyII10N 899, 917; CoincyII20/21H 109; CoincyII29Kr 93, 622; CoincyII9Kr 312, 1189, 2274, 3817, 325, 2307; ViolB 146, 1240, 1286, 4549, 1475, 1711, 3247, 4057, 4128; DocAubeC 76-4; 83-5; ModvB2 2753, 5433, 6095, 7836; RoselLangl; TristPrC 2,24; 3,13; TristPrCh 1,18;2,32; TristPrF 47,27;11,2;11,23; TristPrG; TristPrL 3,22; 18, 28; TristPrMé 42, 4; TristPrR; TournAntW 241, 734, 3283; EustMoineC 1124; EustMoineF; FolLancB; FournChansL; GilChinP 50, 452, 687, 854; HAndH; ParDuchP 1961; 2238; PurgSPatrBerM; SJulPrS 1270, 1271; BalainL 11; ContGuillTyrSalJ; MerlinsR 43,2; 63,10; 440,4; BeaumS Man. 362, 992; ContGuillTyrA 59, 168, 159, 295, 360; CristalB *434; GautLeuL2; GautLeuL2 II 151, III 27, IV 218; HArciPèresO 359, 785; HistFécL 902; HuonR 1228; MaugisV 653, 848 (671, M703) (695); Pères10C 103, 248; Pères51R1; Pères64B 795; RecMédNovCirHi; RésSauvcJ; TroisAvG 302; VivMonbrancE 126; MahomL 1501; MenReimsP 7, 332; MenReimsW; MirNDChartrK III 401; AnticlC 520, 3174; BrendanPr1W; HuonSQuentL 2471, 3029; RutebF AE73; CharroicL; RenMontlC 272, 361; 1353; 14800; 7783; 7574, 7940; SBath1B; AdHalePartN XIII,46; ClefD 1040, 1114, 2546; BeaumCoutS 13, 393, 730, 1293, 96, 556, 1875, 1975; CroisRichJ; AttilaPrB; AttilaPrB; DrouartB 49, 206, 643, 1615; EvastL; SThibAlH II, 42, 289, 322, 1030; SThibAlH II 289, 322, 1030; SLouisPathMirF IV, 73; XXI, 11; MPolRustR; FevresS 13-14,239-24, 89-19, 150-4,8; 154-24; JacBaisT V 279; JoinvW1 408c; GesteFrancorR 6047; JSQuentO; MacaireM 718; OgDanAlC 413, 1051; GeoffrParChronD 1136, 1453; JCondM; JCondOisR; OvMorB 4,p. 28, 743; ChevPapH 4,3; 7,36; 8,2; 40,27; [GodBouillBruxR; AmphYpL2; BaudSebB; BaudSebC p184; GesteMonglGir/Hern/RenD 675, 793; GastPhébChasseT 11,7; JPreisMyrG 373, 699, 3131, 3204; MistSGenisM]; (sigles à datations multiples:) BartschChrest 5, 206; 17, 51; BartschHorning 64, 21; 124, 3; 201, 15; HuntTeach II 49; MontRayn I, 14; NoomenFabl I, 2/756; 4/21; NoomenFabl II 5/273, (/270, 10/139, 12/120; NoomenFabl III 15a/404, 15b/M156, 16b/159; NoomenFabl 26c/D30, 23/46; 30b/i96; NoomenFabl t.5, 463, 41D91, 43bF93, 47265, 51175, 52229, 53A216; 51234; 4743; NoomenFabl t.8, 413, 8663; NoomenFabl t.6, 378, 59101, 60313, 6629, 69a243,70137,7328; 56A282; 6591; NoomenFabl t.9, 335a, 102362, 103935, 106151; NoomenFabl t.7, 428, 74bB443; RaynLaFabl; ReidFabl; RomPast I 38/27, ContPerc; KaiserMPol 152; KellerWace 308a; MatoréVocMéd p.137; Morlet 337; MénardRire p.35; MénardRire 243; MénardRire 415,421; PicocheFroiss III.C.I.4.P.116; R 79, 244; R 92, 45, 233, 239; R 98, 1982, p.662; RoPh 7, 384; RoquesRég 150; TraLiPhi 31, 225; 46,25;50,12; ZrP 103 (1987) 623 v. 501; ZrP 103 (1987) 297; ZrP 100, 1984, p. 76; [sigle] 542; [sigle] 1689, Gdf 2, 784c; GdfC 9, 420a; AND; DCCarp 156b; TLF; AdHaleLexM; BoisvertVilleh; LevyTrés)
fiches par lemme Télécharger
adurcir v.
[TL 1,159,32; TL; Gdf; Gdf 1, 118c; DC; FEW 3, 192b; FEW 24, 188a.⁠]
(adurchir BelleHelR 814a, adurci BaudeFastCongéR 437, adurcir EdConfVatS; AlexParA IV, 1658; FevresS 367-1; ProprChosZ)
  • “rendre dur, pétrifier” (EdConfVatS; AlexParA IV, 1658; BaudeFastCongéR 437; FevresS 367-1; ProprChosZ; BelleHelR 814a, TL 1,159,32; TL; Gdf; Gdf 1, 118c; DC; FEW 3, 192b; FEW 24, 188a)
fiches par lemme Télécharger
aduré adj.
[TL 1,159,46; TL; Gdf; Gdf; AND 11b; DC; Foerster. – Burgess 102; KellerWace 279b; LabordeGl 278; R 76, 276.⁠]
(aduré AlexisP S.493; CourLouisL1; CourLouisL1; CourLouisLe; MonGuill1/2C 925/4937, 5885; ThebesC 8970; BenTroieC; HornP; BenDucF 2597, 4440 etc.; BenDucM v.2276,v.16279,v.16462 etc.; Aiol1/2F 984, 9592, 9810; IpH 5168, 9757; ProtH; AimonFlH 9738; ThomKentF 609; AliscW p.52, v.801; MonRaincB 1142; PriseOrabR1; PriseOrabR1 C880; Saisna/lB 910; ChevVivM; ChevVivM 94, 260, 273, 1218, 1757, C812, D1400, E82, 1813D; ChevVivM E478; GuiotProvinsO A296; AiquinJ 750 etc.; AiquinJa p240; BibleDécb/eN; DoonRocheM 4300, 4540; 4545; GirVianeE 6627, 418, 4107; GirVianeY 6627; GuibAndrM 344, 347, 533, 601 etc., 736, 2218; HerbCandS 11 776; MeraugisF 305; WaldefH 7244, 9590, 11658, 19040, 20378, 21280; ChGuillM 586; ChGuillSd 260; FlorenceW 369, 1319, 2038, 2080, 2173, 5784; MortArtuF2 144,45; 146,63; 190,16 etc.; BlancandS 6338; Bueve1S 1427, 4573, 5107; Bueve2S 445, 2021; Bueve3S 372, 7485, 16117, 1928; GuillTyrP 119; GuiWarE 10129; CoincyChristO 1832, 2465; CoincyI18/19/20/37/38/39/40/43Kr 134; GodinM 16395, 17276, 17928; OrsonP 2919; ModvB2 8222; AnsCartA 4454, 4498, 5892; CheviiEspI; ParDuchP 549, 2653; 2196 etc.; HuonR 4, 2743, 2766, 6091; JeuxPartL; MaugisV 1825, 2385, 3018; sb. 1843; ThebesR 3798; 8494; VivMonbrancE 877; MaccabGautS; EnfRenC; SimPouilleaB B800, C1350; SimPouilleaB 341; 1838, 2090; SoneG 5533; Fauvel1L 208, 1612; BertaMilC 415; BertaMilC BM 415; JSQuentO; OgDanAlC 2616; OgDanAlC 3248; MaillartR 6439; LicorneG 2693; TombChartr11W; BelleHelR 814a; TristNantS 783, 12595, 1005 etc.; [GodBouillBruxR 5747, 10356; GesteMonglGir/Hern/RenD 2346]; (sigles à datations multiples:) Aspland 7, 278; BartschChrest 20, 39.111., ADURÉ RenMontdT, aduree RolB 328; GormB 473; CharroiM 1348; CharroiPo t.II, 18; AlexParA I,var.3, 111, adurée DehDoc 137; GilebBernH S.93, v.8, adurei ChaceOisi2H 75, 12; ChaceOisi2H; ChaceOisiM, adurer ChGuillI 586, adurés Aiol1/2N 983; AlexissH 493; PriseCordD 1200; CoincyI1...K 1607 var.; (sigles à datations multiples:) GarLorrP I, 65, adurez BenDucM v.11137; PelCharlA; RCambrM; AmbroiseP 1666; AimeriD; MortAymC 2111, 3004, 3711; PetPhilT 2914; EdConfCambrW 285; YonM 57, 987; GalienD; [GesteMonglGir/Hern/RenD 1732])
  • “qui est endurci, vaillant; dur” (AlexisP S.493; RolB 328; GormB 473; CharroiM 1348; CharroiPo t.II, 18; CourLouisL1; CourLouisL1; CourLouisLe; MonGuill1/2C 925/4937, 5885; ThebesC 8970; BenTroieC; HornP; BenDucF 2597, 4440 etc.; BenDucM v.11137; BenDucM v.2276,v.16279,v.16462 etc.; Aiol1/2F 984, 9592, 9810; Aiol1/2N 983; AlexissH 493; PelCharlA; AlexParA I,var.3, 111; IpH 5168, 9757; ProtH; AimonFlH 9738; ThomKentF 609; AliscW p.52, v.801; MonRaincB 1142; PriseOrabR1; PriseOrabR1 C880; RCambrM; Saisna/lB 910; RenMontdT; ChevVivM; ChevVivM 94, 260, 273, 1218, 1757, C812, D1400, E82, 1813D; ChevVivM E478; GuiotProvinsO A296; PriseCordD 1200; AiquinJ 750 etc.; AiquinJa p240; AmbroiseP 1666; BibleDécb/eN; DoonRocheM 4300, 4540; 4545; GirVianeE 6627, 418, 4107; GirVianeY 6627; GuibAndrM 344, 347, 533, 601 etc., 736, 2218; HerbCandS 11 776; MeraugisF 305; WaldefH 7244, 9590, 11658, 19040, 20378, 21280; AimeriD; ChGuillI 586; ChGuillM 586; ChGuillSd 260; FlorenceW 369, 1319, 2038, 2080, 2173, 5784; MortArtuF2 144,45; 146,63; 190,16 etc.; MortAymC 2111, 3004, 3711; BlancandS 6338; Bueve1S 1427, 4573, 5107; Bueve2S 445, 2021; Bueve3S 372, 7485, 16117, 1928; GuiWarE 10129; GuillTyrP 119; CoincyChristO 1832, 2465; CoincyI1...K 1607 var.; CoincyI18/19/20/37/38/39/40/43Kr 134; GodinM 16395, 17276, 17928; OrsonP 2919; ModvB2 8222; PetPhilT 2914; AnsCartA 4454, 4498, 5892; CheviiEspI; ParDuchP 549, 2653; 2196 etc.; EdConfCambrW 285; DehDoc 137; HuonR 4, 2743, 2766, 6091; JeuxPartL; MaugisV 1825, 2385, 3018; sb. 1843; ThebesR 3798; 8494; VivMonbrancE 877; YonM 57, 987; GilebBernH S.93, v.8; MaccabGautS; EnfRenC; SimPouilleaB B800, C1350; SimPouilleaB 341; 1838, 2090; SoneG 5533; ChaceOisi2H 75, 12; ChaceOisi2H; ChaceOisiM; Fauvel1L 208, 1612; BertaMilC 415; BertaMilC BM 415; JSQuentO; OgDanAlC 2616; OgDanAlC 3248; MaillartR 6439; LicorneG 2693; TombChartr11W; BelleHelR 814a; GalienD; TristNantS 783, 12595, 1005 etc.; [GodBouillBruxR 5747, 10356; GesteMonglGir/Hern/RenD 2346; GesteMonglGir/Hern/RenD 1732]; (sigles à datations multiples:) Aspland 7, 278; BartschChrest 20, 39.111.; GarLorrP I, 65, Burgess 102; KellerWace 279b; LabordeGl 278; R 76, 276, TL 1,159,46; TL; Gdf; Gdf; AND 11b; DC; Foerster)
fiches par lemme Télécharger
tresdur adj.
[AND 813a; AND 817a.⁠]
  • “qui est extrêmement résistant, dur” (AND 813a; AND 817a)
Cf. ANDEl tresdur.
fiches par lemme Télécharger
tresdurement adv.
(tredurement (sigles à datations multiples:) PannierLapid D. 911)
  • “extrêmement, fortement” ((sigles à datations multiples:) PannierLapid D. 911)
fiches par lemme Télécharger
durcir v.
[TL 2,2104,16; TL; GdfC; TLF; FEW 3, 192b (193b); LevyTrés.⁠]
(durcireit AlexParA IV, 1658 var.t.7, durciz (sigles à datations multiples:) HuntTeach II 76)
  • “rendre dur, devenir dur” (AlexParA IV, 1658 var.t.7; (sigles à datations multiples:) HuntTeach II 76, TL 2,2104,16; TL; GdfC; TLF; FEW 3, 192b (193b); LevyTrés)
Cf. DMF durcir.
fiches par lemme Télécharger
dure f.
[TL 2,2104,23; TL; DiStefLoc 276.⁠]
  • “dureté” (TL 2,2104,23; TL; DiStefLoc 276)
fiches par lemme Télécharger
durece f.
[TL 2,2104,36; TL; Gdf 2, 784b; AND; MED 2, 1358a; FEW 3, 192b (193b); Chastell 137; LevyTrés dureté. – Brüll 255; ZrP 33,573; ZrP 101,129.⁠]
(durece LapidffS 361; AlexParA I, var 25, 558, t.3, 243; SBernCantG; LancPrK 128, 18; RoselLangl; HaginL 5a; 28d; 39a; 44a; JordRufmP; SLouisPathMirF XVII 38; HMondB; [MistHag6S 2692]; (sigles à datations multiples:) PannierLapid A.361; RecHist XX 142, Durece (sigles à datations multiples:) HenryŒn, dureçe MoamT II, 39, 6; FevresS 40b-18, 54b-1, 57-20, duresce EdConfVatS; CantLandP 285; BestGuillR 501; GuillTyrP; ModvB2 1584,2579,5602; MirourEdmaW; ChirRogH f°277r°; BibleEntS 2630; HArciPèresO 1073,3402; LSimplMedD; HosebHenL 12; BrittN; NicBozMorS 12,116; HMondB 196,1897,1936; OvMorB 12, p. 282, 1976; OvMorB 1, p. 112, 2369; [AmphYpL2]; (sigles à datations multiples:) HuntTeach II 80, Duresce PlainteVgePurT, duresse ApocPrD 44; MirourEdmaW 8.33, 8.33; ApocGiffR 711; ChaceOisi2H 26,29; ChaceOisi2H; ChaceOisiM; [AalmaR 1174; AalmaR 3233]; (sigles à datations multiples:) PannierLapid C.54)
  • “dureté, induration” (LapidffS 361; EdConfVatS; AlexParA I, var 25, 558, t.3, 243; SBernCantG; CantLandP 285; BestGuillR 501; GuillTyrP; LancPrK 128, 18; ModvB2 1584,2579,5602; RoselLangl; ApocPrD 44; MirourEdmaW; MirourEdmaW 8.33, 8.33; ChirRogH f°277r°; BibleEntS 2630; HArciPèresO 1073,3402; LSimplMedD; PlainteVgePurT; MoamT II, 39, 6; HaginL 5a; 28d; 39a; 44a; JordRufmP; HosebHenL 12; ApocGiffR 711; BrittN; SLouisPathMirF XVII 38; FevresS 40b-18, 54b-1, 57-20; ChaceOisi2H 26,29; ChaceOisi2H; ChaceOisiM; NicBozMorS 12,116; HMondB 196,1897,1936; HMondB; OvMorB 12, p. 282, 1976; OvMorB 1, p. 112, 2369; [AmphYpL2; AalmaR 1174; AalmaR 3233; MistHag6S 2692]; (sigles à datations multiples:) AngDialGregO2 1005, 9265, 20179 etc.; HenryŒn; HuntTeach II 80; PannierLapid A.361; PannierLapid C.54; RecHist XX 142, Brüll 255; ZrP 33,573; ZrP 101,129, TL; TL 2,2104,36; Gdf 2, 784b; AND; MED 2, 1358a; FEW 3, 192b (193b); Chastell 137; LevyTrés dureté)
fiches par lemme Télécharger
duret adj.
[TL; TL 2,2109,14; Gdf 2,785a; TLF; FEW 3,192b.⁠]
(duret SEdmPassG 150; BeaumS Man. 1624, JBl. 352; MoniotParD XLIII 23; (sigles à datations multiples:) BartschHorning 568,22, durete AldL 77,5; (sigles à datations multiples:) NoomenFabl 26a/72; RaynMotets I p. 100; RivièrePast)
  • “qui est un peu dur” (SEdmPassG 150; BeaumS Man. 1624, JBl. 352; AldL 77,5; MoniotParD XLIII 23; (sigles à datations multiples:) BartschHorning 568,22; NoomenFabl 26a/72; RaynMotets I p. 100; RivièrePast, TL; TL 2,2109,14; Gdf 2,785a; TLF; FEW 3,192b)
Cf. DMF duret.
fiches par lemme Télécharger
durillon m.
[TL 2,2110,20; TL; TLF; FEW 3, 192b (194b). – MatHistVoc1 3; MélStraka 180; MélStraka II, 180; RLiR 34,180.⁠]
(dorellon LSimplMedD 218, 738, dureillon LSimplMedD 305; 43, 69, 236, durelon ChirChevP p. 411)
  • “partie dure, substance dure” (LSimplMedD 305; 43, 69, 236; LSimplMedD 218, 738; ChirChevP p. 411, MatHistVoc1 3; MélStraka II, 180; MélStraka 180; RLiR 34,180, TL; TL 2,2110,20; TLF; FEW 3, 192b (194b))
fiches par lemme Télécharger
durié adj.
[TL; TL 2,2110,16.⁠]
(durié [MenagB 138,3*])
  • “qui a des indurations de la peau” ([MenagB 138,3*], TL 2,2110,16; TL)
Cf. DMF durié.
fiches par lemme Télécharger
duror f.
[TL 2,2110,26.⁠]
  • “dureté, induration” (TL 2,2110,26)
fiches par lemme Télécharger
durté f.
[TL; TL 2,2110,33; Gdf; GdfC 9,420c; AND; MED 2,1358b; TLF; FEW 3,192b; FEW 3,192b; FEW 195a; AdHaleLexM; BW5; LevyTrés. – BJRyL 65,243; MedAev 26,46; OrelliBibel; PicocheFroiss I.D.2.3.P.34.I.D.2.4.P.34; R 41,102; R 81,220,225,239; RLiR 59,330; Rbph 32,135; RoquesRég 394; Runk 6.⁠]
(duresté [AmphYpP 152], Duresté AdHaleRobV P.11, dureté HaginL 7c; [AmphYpL2], duretie (sigles à datations multiples:) BartschChrest 4,52, durte JDupinMelL 618AB, durté CommPsia1G 857.4; EructavitJ; EructavitJ 686; Saisna/lB 987, 1221°/7041°, 1223°/7043°; BibleGuiotW; Bueve1S 6981; Bueve3S 8668; RenclCarH; CoincyII9Kr 2104; Pères43B 34,78; MahomL 1086; ChMa172 7; EnfRenC; AdHalePartN III 36; JAntOtiaP; JobB 89; JMeunTestB; GeoffrParChronD 1141; JCondM; ProprChosSq; JMoteRegrS p. 202, 3956; MirNDPers1-40P 5 828; 17 972etc.; RenContrR 2362,6459etc.; [AmphYpL2; DeschQ I 123; GastPhébChasseT; GrebanP 23941]; (sigles à datations multiples:) BartschChrest 90b,127, Durté GuillMachC, durtei GuiotProvinsO 1206, durtes GlDouaiE1 96; GlDouaiE1 121, durtés JoinvW1 404f, durtez BalJosPr1M 130,42; RoselLangl)
  • 1o“ce qui est dur, inflexible; inhumanité, dureté” (CommPsia1G 857.4; EructavitJ; EructavitJ 686; Saisna/lB 987, 1221°/7041°, 1223°/7043°; GuiotProvinsO 1206; BibleGuiotW; BalJosPr1M 130,42; Bueve1S 6981; Bueve3S 8668; RenclCarH; CoincyII9Kr 2104; RoselLangl; Pères43B 34,78; MahomL 1086; HaginL 7c; EnfRenC; AdHalePartN III 36; AdHaleRobV P.11; GlDouaiE1 96; GlDouaiE1 121; JAntOtiaP; JobB 89; JMeunTestB; JoinvW1 404f; GeoffrParChronD 1141; JCondM; ProprChosSq; JMoteRegrS p. 202, 3956; MirNDPers1-40P 5 828; 17 972etc.; JDupinMelL 618AB; RenContrR 2362,6459etc.; GuillMachC; [AmphYpL2; AmphYpL2; AmphYpP 152; DeschQ I 123; GastPhébChasseT; GrebanP 23941]; (sigles à datations multiples:) BartschChrest 4,52; BartschChrest 90b,127, BJRyL 65,243; MedAev 26,46; OrelliBibel; PicocheFroiss I.D.2.3.P.34.I.D.2.4.P.34; R 41,102; R 81,220,225,239; RLiR 59,330; Rbph 32,135; RoquesRég 394; Runk 6, TL 2,2110,33; TL; Gdf; GdfC 9,420c; AND; MED 2,1358b; TLF; FEW 3,192b; FEW 3,192b; FEW 195a; AdHaleLexM; BW5; LevyTrés)
  • 2o“Identificanda DocLing” (ChMa172 7)
fiches par lemme Télécharger
endurcier v.
[TL 3,302,49; Gdf 3, 136b.⁠]
(endurcié HMondB 2155, 2184, endurcier AngDialGregP)
  • “rendre dur, devenir dur” (AngDialGregP; HMondB 2155, 2184, TL 3,302,49; Gdf 3, 136b)
fiches par lemme Télécharger
endurcir v.
[TL; TL 3,303,5; Gdf 3, 136a; GdfC; GdfC 9, 458c; GdfC; AND; TLF; FEW 3, 192b; AdHaleLexM; GlSuisse 6, 420b; LevyTrés CII page 25; EI p. 141; I, Gen XXXV,16; FIIII,Job XL 17; H glose 667; M, Job IX,4. – Trénel 397.⁠]
(andurçi GlBâleB 7349; GlBâleB, andurçir GlBâleB; GlBâleB, endurchir SBath1B, endurci PetPhilT 2106; HArciPèresO 2494; [GrebanP 13636]; (sigles à datations multiples:) HuntTeach II, 125, endurcir LapidalS 419; EdConfVatS; GuillDoleL 3647; CoincyII1...K 162 var.; SermMaccM 185; AldL 154, 11; 161, 10; DoctPierresG; [AalmaR 8.300; AalmaR 8.300; GuiWarPrC 83, 1.6, p. 173]; (sigles à datations multiples:) HuntTeach II, 118, endurçir FevresS 98-13; 109b-15; 97b-20; etc., endurcis (sigles à datations multiples:) HuntTeach II 89, 94, 115, Endurcist [AmphYpL2], endurcit (sigles à datations multiples:) HuntTeach II 90, endurcy [MistHag6S 2710], endureci VengAlE p118, endursir (sigles à datations multiples:) HuntTeach II 162, endursit (sigles à datations multiples:) HuntTeach I 161, endurtir [AalmaR 1167], endurzir LapidffS 757)
  • “rendre dur, devenir dur” (LapidalS 419; LapidffS 757; EdConfVatS; VengAlE p118; GuillDoleL 3647; GlBâleB 7349; GlBâleB; GlBâleB; GlBâleB; CoincyII1...K 162 var.; PetPhilT 2106; HArciPèresO 2494; SermMaccM 185; AldL 154, 11; 161, 10; SBath1B; GlLeipzigBa 1051, 3936, 5561, 6202, 18766, 20509; DoctPierresG; FevresS 98-13; 109b-15; 97b-20; etc.; [AmphYpL2; AalmaR 1167; AalmaR 8.300; AalmaR 8.300; GuiWarPrC 83, 1.6, p. 173; GrebanP 13636; MistHag6S 2710]; (sigles à datations multiples:) HuntTeach II 90; HuntTeach II 162; HuntTeach I 161; HuntTeach II, 125; HuntTeach II, 118; HuntTeach II 89, 94, 115, Trénel 397, TL 3,303,5; TL; Gdf 3, 136a; GdfC; GdfC; GdfC 9, 458c; AND; TLF; FEW 3, 192b; AdHaleLexM; GlSuisse 6, 420b; LevyTrés CII page 25; EI p. 141; I, Gen XXXV,16; FIIII,Job XL 17; H glose 667; M, Job IX,4)
fiches par lemme Télécharger
endurcissement m.
[TL; TL 3,303,32; FEW 3, 192b.⁠]
  • “action de s’endurcir” (TL 3,303,32; TL; FEW 3, 192b)
fiches par lemme Télécharger
endurement m.
[TL; TL 3,303,34; Gdf 3, 136b; DCCarp 163a; FEW 3, 192b; FEW 3, 188a.⁠]
(endurement CoincyChristO; CoincyI18/19/20/37/38/39/40/43Kr 551)
  • “fait d’endurer, de souffrir qch., souffrance” (CoincyChristO; CoincyI18/19/20/37/38/39/40/43Kr 551, TL; TL 3,303,34; Gdf 3, 136b; DCCarp 163a; FEW 3, 192b; FEW 3, 188a)
fiches par lemme Télécharger
endureor m.
[TL; TL 3,303,48; Gdf 3, 136b; FEW 3, 192b.⁠]
(endureor VengAlE p118)
  • “celui qui supporte courageusement” (VengAlE p118, TL; TL 3,303,48; Gdf 3, 136b; FEW 3, 192b)
fiches par lemme Télécharger
endureté adj.
[TL 3,305,23; Gdf 3, 136c; FEW 3, 192b.⁠]
  • “qui est endurci” (TL 3,305,23; Gdf 3, 136c; FEW 3, 192b)
fiches par lemme Télécharger
endurir v.
[TL; TL 3,305,25; Gdf 3, 136c; AND; FEW 3, 192b. – R 94, 249-50.⁠]
(andruïr SRemiB 544, andurist CoincyII1...K 3669var., endurez HervisH 780; SimPouilleaB 1414, enduri EnanchetF 5, 36; NicBozCharV, endurir CommPsia1G I, 121; XVIII, 463; L, 373; CommPsia1G p. 6-12; ChirPoutrS 19r°24, enduritr [AalmaR 2863])
  • “endurcir, rendre dur” (CommPsia1G I, 121; XVIII, 463; L, 373; CommPsia1G p. 6-12; HervisH 780; CoincyII1...K 3669var.; EnanchetF 5, 36; SimPouilleaB 1414; SRemiB 544; ChirPoutrS 19r°24; NicBozCharV; [AalmaR 2863], R 94, 249-50, TL 3,305,25; TL; Gdf 3, 136c; AND; FEW 3, 192b)
fiches par lemme Télécharger
duraigne adj.
(d(o)uraigne BenTroiemR)
  • “qui est rigide, dur” (BenTroiemR)
fiches par lemme Télécharger
desendurcir v.
(desendurcir CoincyII1...K 3667var)
  • “?” (CoincyII1...K 3667var)
fiches par lemme Télécharger
Durandal nom propre
[AND; DCCarp 156b; DCCarp 156b; TLF; Corom 4, 1162b. – BormannJagd; SternbergWaffen 37.⁠]
(durendal RenMontlC 5205, 8446; 9180, 9206, Durendal RobGrethEvA)
  • nom de l’épée de Roland (RobGrethEvA; RenMontlC 5205, 8446; 9180, 9206, BormannJagd; SternbergWaffen 37, AND; DCCarp 156b; DCCarp 156b; TLF; Corom 4, 1162b)
fiches par lemme Télécharger
durcheant adj.
[FEW 3, 192b (194a). – RLiR 51 (1987) 637 p. 1044, 110; RoquesRég 150.⁠]
  • “qui est malheureux” (RLiR 51 (1987) 637 p. 1044, 110; RoquesRég 150, FEW 3, 192b (194a))
fiches par lemme Télécharger
dureceté f.
[LevyTrés.⁠]
  • “endurcissement” (LevyTrés)
fiches par lemme Télécharger
duremere f.
[FEW 6, 475b. – ZrP 97, 1981, p. 647.⁠]
  • ⁠t. de méd. “la plus extérieure et la plus forte des trois membranes qui entourent le cerveau” (ZrP 97, 1981, p. 647, FEW 6, 475b)
fiches par lemme Télécharger
dureur f. et m.
[Gdf 2,785b; Gdf 2,785b.⁠]
(dureur HMondB 1529)
  • “dureté” (HMondB 1529, Gdf 2,785b; Gdf 2,785b)
fiches par lemme Télécharger
duré adj.
(duré [GodBouillBruxR], duré (= aduré) CantKiVotH 2364)
  • “qui est cruel, opiniâtre” (CantKiVotH 2364; [GodBouillBruxR])
fiches par lemme Télécharger
dureüré adj.
[TL 2,2100,1.⁠]
  • “qui est dur” (TL 2,2100,1)
fiches par lemme Télécharger
endurer v.
[TL; TL 3,304,1; Gdf 3, 136b; FEW 3, 192b.⁠]
(anduré HervisH, enduré EstFougK 247r; EntreeT 3995; CharnyMesT 49r, endurer SBernCantG; RenContrR 24139)
  • “endurcir, rendre dur (au sens matériel et au sens moral)” (EstFougK 247r; SBernCantG; HervisH; EntreeT 3995; RenContrR 24139; CharnyMesT 49r, TL 3,304,1; TL; Gdf 3, 136b; FEW 3, 192b)
fiches par lemme Télécharger
adurciment m.
(adurciment [GastPhébChasseT 1-84; 4-43; 8-50; 11-23])
  • “durcissement” ([GastPhébChasseT 1-84; 4-43; 8-50; 11-23])
fiches par lemme Télécharger
adureement adv.
[Gdf 1, 119a.⁠]
  • “fortement, rudement” (Gdf 1, 119a)
fiches par lemme Télécharger
adurer v.
[Gdf; Gdf 1,119a; Gdf 1, 119b; TLF; TLF 1080; FEW 3, 188a; FEW 3, 192b. – CohnBem; MélStraka 1,1; R 96, 145ss.; R 70, 547; RLiR 30; RoR 40 (1949) p. 241; StFr 35 (194), 325; ZfSL 73, p. 118; [sigle] p. 78.⁠]
(adurat ChardryDormM, adure AlexParA IV, 534; BalJosAnS 3080; ArtusS; (sigles à datations multiples:) BartschHorning 49, 31, adurer DébCorpsSampV 481; PelCharlK 82; ChevCygnePropN p. 973; ChevCygneNaissT 1511; AiquinJ 1524; NarbS; SJeanAumU 7626; ViolB 4540; JoufrF 1806; GesteFrancorR 4242; 4605, 5041; Apol3L 135, 186; LionBourgAlK; [DeschQ VIII, 269]; (sigles à datations multiples:) HenryChrest, Adurer Rolv41/2G, adurer) PelCharlF, aduret EulalieB p. 78; (sigles à datations multiples:) Aspland)
  • “endurcir, aguerrir, éprouver” (EulalieB p. 78; DébCorpsSampV 481; PelCharlF; PelCharlK 82; AlexParA IV, 534; ChevCygnePropN p. 973; ChevCygneNaissT 1511; AiquinJ 1524; ChardryDormM; NarbS; SJeanAumU 7626; BalJosAnS 3080; ViolB 4540; ArtusS; JoufrF 1806; Rolv41/2G; GesteFrancorR 4242; 4605, 5041; Apol3L 135, 186; LionBourgAlK; [DeschQ VIII, 269]; (sigles à datations multiples:) Aspland; BartschHorning 49, 31; HenryChrest, CohnBem; MélStraka 1,1; R 96, 145ss.; R 70, 547; RLiR 30; RoR 40 (1949) p. 241; StFr 35 (194), 325; ZfSL 73, p. 118; [sigle] p. 78, Gdf; Gdf 1,119a; Gdf 1, 119b; TLF; TLF 1080; FEW 3, 188a; FEW 3, 192b)
fiches par lemme Télécharger
adurir adj.
[Gdf 1, 120a.⁠]
(aduri CommPsia1G I, 89; SimPouilleaB B3639, C2919, adurir CommPsia1G p.5,1, aduris Saisna/lB 910, Aduriz ConqIrlO)
  • “endurcir” (CommPsia1G I, 89; CommPsia1G p.5,1; Saisna/lB 910; ConqIrlO; SimPouilleaB B3639, C2919, Gdf 1, 120a)
fiches par lemme Télécharger
aduroiier v.
(adurroye CoincyI1...K 142var.)
  • ⁠“?”⁠ (CoincyI1...K 142var.)
fiches par lemme Télécharger
adur adj.
(adur FlorenceW 5381, ADURE GuillPalMo)
  • “qui est dur” (GuillPalMo; FlorenceW 5381)