DEAFpré: Matériaux bruts non vérifiés!
Lisez l’Avertissement!
L’utilisation de ce document est soumise à la licence CC BY-NC-SA 4.0 (droit d’auteur: Heidelberger Akademie der Wissenschaften)
toutes fiches de l’article Télécharger
fiches par lemme Télécharger
traitier v.tr.
[FEW 132,140b lt. TRACTARE.TL 10, 515; Gdf 8, 7b; GdfC 783b/c; GdfC; GdfC 797a; AND 807b; AND 809b; AND 809b; AND 809b; AND 812a; AND 812a; AND 822b; AND 814a; AND 814a; AND 821 a; AND 821 a; FEW; FEW XIII, 2.140b; FEW; AdHaleLexM; Baker; Baker; BoisvertVilleh. – BEC 133(1975)127; CapussoMPol p. 108; FroissDittsth/...F 168; KaiserMPol 101; Katara 434; Morlet 171; Pfisterps 151ss.; Pope 227, 324, 529, 683; R 80, p.283; R 67, p.389; RoPh 19, 376, 7310 ff.; RoPh 19, 376; RoPh 7, 241; ZrP Bd. 94, 1978, S. 429.⁠]
(traictier [OrdAdmZ; JFevRespH 2384; DeschQ VIII, 254], Traictier [RenMontbV], traictiers [AalmaR 12. 590], traitai PhThCompS 10v, 734; 12v, 1184; 19v, 1840, traitant chSL 087 5, traitassent R 1298 10 02 01 5, traité ProvSalSanI, traitéd PhThCompS 26v, 2459, traiter BrendanW s. 209; LapidalS 29, 143, 165, 219, 395, 613, 929, 981, 1229, 1291, 1339; PhThCompS 3r, 176; 7r, 407; 11v, 1091; 20r, 1849; ProvSalSanI; ChronSMichelB 3376; CommPsia1G p. 15; ProtH; Ren Va440, Va872; ElucidaireiiiD III30M; SClemW v. 4957; JAntRectD; JMeunTestB; GeoffrParChronD 7245, Traiter RègleSBenNicH, traiterai PhThCompS 26v, 2461; 34v, 3123, traitieit [JPreisMyrG 381], traitier PassionA s. 55n.; PhThCompS Notes, 2458; Notes, 3317; GaimarB A5; EneasS1 1035, 378, 1835; CommPsia1G III, 43; XXI, 592; XLIII, 302; XXI, 1158; MarieGuigW2 G.1, M.1; BenTroieC; EdConfVatS; BenDucF; SThomGuernW1; MarieFabW 80, 45, Ep.2; MarieFabW2; SBernCantG; GuiotProvinsO A38, A326, A363; AmbroiseP 3078; PBeauvGerJ; Perl1N; BalJosCamA; GuillTyrP 6; MorPhilP 15; RenclCarH; ViolB 5429; TristPrLaisF 9XV3; GilChinP; CourLouiscLe; MahomL 755; MenReimsP 144, 315; MenReimsW; LettrTanq 20, 1279; MédLiégH 293; JAntRectD 261; JMeunVégR 9; ChevFustSa 5004; ChevFustSa 6802; JobB 3159; JPrioratR 5078; SecrSecrPr7B p267; JoinvW1 456e; 206a; ChaceOisi2H 3, 2; 62, 2; 44, 2; ChaceOisi2H; JSQuentO; JVignayVégL; MirNDPers1-40P 27, 1870; RegDijon1L; BastC 3868; BastS 3871; [GesteMonglGir/Hern/RenD 3267; FierPrM 21; JPreisMyrG 1119, 1560; JPreisMyrG 2374]; (sigles à datations multiples:) BartschChrest 52b, 110; BartschHorning 54, 4; 261, 24; IpKH; NoomenFabl 10/133, Traitier VillehW; ChevFustSa, traitiér MoamT IV, Intr., 1; IV, 1, 2, traitieres SBernCantG, traitiés JoinvW1 200b, traitiet JobG 3160; JobG 3159, traitiez chSL 077 13, traittie TristNantS 4260; TristNantS 13972, traittié MirNDPers1-40P; [GaceBuigneB 18, 2012], traittier MirNDPers1-40P; JDupinMelL 3540, traitum PhThSibS, tratie FloovA 635; EnfGuillH 686, tratier CommPsia1G; CoincyChristO 3304, tratiez CoincyII1...K 288var., tratis [JPreisMyrG 171], Traytier PurgSPatrBerM, treiter LapidapS 239; HornP; MirNDChartrK I 267; SecrSecrAbernB, Treiter ConqIrlO, treitie AliscW p. 33, v. 481, treitier SGregJeanS, trestier R 1299 03 26 01 31; SEvroulS, tretat RègleHospCamS 558, treter NicBozCharV; FoukeB 31,19; FoukeH 23.30, tretier ChétifsM Apprendix 7: 355; FetRomF1 611,22; CoutNormT p135; chCOr143 7; CR 1277 09 19 01 15; ClefD; DialGregEvrS p.1009, TRETIER LMestL, tretiet [FroissEspF1 694,3909], tretir CoincyI1...K 7var., tretis TristThomH v37,p.301, treyter OakBookS I,44, troicter [ArmArgM 1105; 11, 31], troitter [BrézéT])
  • 1o“agir envers qn de telle ou telle manière, gouverner, instituer, régler, aussi écrire, composer, et sim., traiter” (PassionA s. 55n.; BrendanW s. 209; LapidalS 29, 143, 165, 219, 395, 613, 929, 981, 1229, 1291, 1339; LapidapS 239; PhThCompS Notes, 2458; Notes, 3317; PhThCompS 10v, 734; 12v, 1184; 19v, 1840; PhThCompS 26v, 2459; PhThCompS 3r, 176; 7r, 407; 11v, 1091; 20r, 1849; PhThCompS 26v, 2461; 34v, 3123; GaimarB A5; PhThSibS; ProvSalSanI; ProvSalSanI; EneasS1 1035, 378, 1835; ChronSMichelB 3376; CommPsia1G; CommPsia1G III, 43; XXI, 592; XLIII, 302; XXI, 1158; CommPsia1G p. 15; MarieGuigW2 G.1, M.1; BenTroieC; EdConfVatS; HornP; BenDucF; SThomGuernW1; MarieFabW 80, 45, Ep.2; MarieFabW2; ProtH; RègleHospCamS 558; Ren Va440, Va872; SBernCantG; SBernCantG; TristThomH v37,p.301; AliscW p. 33, v. 481; ChétifsM Apprendix 7: 355; FloovA 635; ElucidaireiiiD III30M; GuiotProvinsO A38, A326, A363; VillehW; AmbroiseP 3078; PBeauvGerJ; Perl1N; RègleSBenNicH; SClemW v. 4957; FetRomF1 611,22; BalJosCamA; GuillTyrP 6; CoincyChristO 3304; CoincyI1...K 7var.; EnfGuillH 686; MorPhilP 15; RenclCarH; CoincyII1...K 288var.; ViolB 5429; ConqIrlO; TristPrLaisF 9XV3; GilChinP; PurgSPatrBerM; CourLouiscLe; MahomL 755; MenReimsP 144, 315; MenReimsW; MirNDChartrK I 267; CoutNormT p135; LettrTanq 20, 1279; LMestL; SecrSecrAbernB; MoamT IV, Intr., 1; IV, 1, 2; MédLiégH 293; ClefD; JAntRectD 261; JAntRectD; JMeunVégR 9; ChevFustSa; ChevFustSa 5004; ChevFustSa 6802; JPrioratR 5078; JobB 3159; JobG 3160; JobG 3159; JMeunTestB; OakBookS I,44; SecrSecrPr7B p267; NicBozCharV; JoinvW1 456e; 206a; JoinvW1 200b; ChaceOisi2H 3, 2; 62, 2; 44, 2; ChaceOisi2H; FoukeB 31,19; FoukeH 23.30; JSQuentO; JVignayVégL; GeoffrParChronD 7245; DialGregEvrS p.1009; SGregJeanS; MirNDPers1-40P 27, 1870; MirNDPers1-40P; MirNDPers1-40P; RegDijon1L; BastC 3868; BastS 3871; SEvroulS; TristNantS 4260; TristNantS 13972; [FroissEspF1 694,3909; OrdAdmZ; AalmaR 12. 590; GesteMonglGir/Hern/RenD 3267; JFevRespH 2384; GaceBuigneB 18, 2012; DeschQ VIII, 254; FierPrM 21; JPreisMyrG 381; JPreisMyrG 1119, 1560; JPreisMyrG 2374; JPreisMyrG 171; RenMontbV; ArmArgM 1105; 11, 31; BrézéT]; (sigles à datations multiples:) BartschChrest 52b, 110; BartschHorning 54, 4; 261, 24; IpKH; NoomenFabl 10/133, BEC 133(1975)127; CapussoMPol p. 108; FroissDittsth/...F 168; KaiserMPol 101; Katara 434; Morlet 171; Pfisterps 151ss.; Pope 227, 324, 529, 683; R 80, p.283; R 67, p.389; RoPh 19, 376, 7310 ff.; RoPh 19, 376; RoPh 7, 241; ZrP Bd. 94, 1978, S. 429, TL 10, 515; Gdf 8, 7b; GdfC 783b/c; GdfC; GdfC 797a; AND 807b; AND 809b; AND 809b; AND 809b; AND 812a; AND 812a; AND 814a; AND 814a; AND 821 a; AND 821 a; AND 822b; FEW; FEW XIII, 2.140b; FEW; AdHaleLexM; Baker; Baker; BoisvertVilleh)
  • 2o“bien soigné” (JDupinMelL 3540)
  • 3o“Identificanda DocLing” (chCOr143 7; CR 1277 09 19 01 15; R 1298 10 02 01 5; R 1299 03 26 01 31; chSL 077 13; chSL 087 5)
fiches par lemme Télécharger
atraitier v.pron.
[TL; TL 1,655,14; AND 49a; AND 49a; AND 49a; AND 48b; DCCarp S. 55; FEW 1, 169a; FEW 13,2. 142-a. – TilLex III 476.⁠]
  • “s'approcher” (RègleSBenDouceD 57, 15; SecrSecrAbernB; ClefD 2709; JAntRectD 244; JAntRectD 222; JAntRectD 244; JAntRectD 215; BibleMalkS 6384; JacBaisT II 96; [ModusT 50, 18 PX; DeschQ V, 151], TilLex III 476, TL 1,655,14; TL; AND 48b; AND 49a; AND 49a; AND 49a; DCCarp S. 55; FEW 1, 169a; FEW 13,2. 142-a)
fiches par lemme Télécharger
atratable adj.
[Gdf 1, 89c.⁠]
  • “qui est intraitable (?)” (Gdf 1, 89c)
fiches par lemme Télécharger
entraitier v.tr.
[TL 3,621,17; TL; Gdf 3, 275b; Gdf 3, 304a; MED 3, 198b; DCCarp 168b; FEW 13, 2. 142a. – Brüll 99; R 87, 404, 408; R 37, 404; Schellenberg 117.⁠]
  • “s'approcher à qn” (BrutMunH; DolopL; FevresS, Brüll 99; R 87, 404, 408; R 37, 404; Schellenberg 117, TL 3,621,17; TL; Gdf 3, 275b; Gdf 3, 304a; MED 3, 198b; DCCarp 168b; FEW 13, 2. 142a)
fiches par lemme Télécharger
mautraitement m.
[Gdf Gdf V, 128c; FEW 13,2.142b.⁠]
  • “action de maltraiter, mauvais traitement” (Gdf Gdf V, 128c; FEW 13,2.142b)
fiches par lemme Télécharger
mautraitier v.tr.
[FennisGal S. 1180; KaiserMPol 86; RF S. 272a.⁠]
  • “faire éprouver un dommage à, maltraiter” (FennisGal S. 1180; KaiserMPol 86; RF S. 272a)
fiches par lemme Télécharger
mestraitier v.tr.
[TL; TL 5,1707,20; Gdf; Gdf 5,310b; FEW 13/2,142a.⁠]
(mestraitier RenclCarH; RègleSBenDouceD 32,13)
  • “faire éprouver un dommage à, maltraiter” (RenclCarH; RègleSBenDouceD 32,13, TL 5,1707,20; TL; Gdf 5,310b; Gdf; FEW 13/2,142a)
fiches par lemme Télécharger
partraitier v.tr.
[TL 7, 3-396; TL 7,396,10; Gdf; Gdf 6, 13 e; AND 503 a; FEW XIII, 2. 142-a.⁠]
(partraictier [DenFoulB1 Prol. P. 16], partraitier SThomGuernW1 5996)
  • “conclure définitivement, dire entièrement, terminer” (SThomGuernW1 5996; [DenFoulB1 Prol. P. 16], TL 7, 3-396; TL 7,396,10; Gdf; Gdf 6, 13 e; AND 503 a; FEW XIII, 2. 142-a)
fiches par lemme Télécharger
retraitier v.tr.
[AND 650b.⁠]
(retraités chMa158 18, retratiés chMa161 23, retretier SGregJeanS)
  • 1o“annuler, rétracter” (AND 650b)
  • 2o“raconter” (SGregJeanS)
  • 3o“Identificanda DocLing” (chMa158 18; chMa161 23)
fiches par lemme Télécharger
tradite s.
(tradite ConcLyonC 248)
  • “discours, traité” (ConcLyonC 248)
fiches par lemme Télécharger
traitable adj.
[TL 10, 514; Gdf 8, 5c; AND 807b; AND 822b; AND; FEW XIII, 2.141b; FEW.⁠]
(traictable TombChartrProl/4...W; [AalmaR 12. 590], traitable ProvSalSanI; SBernCantG; DrouartB 2205; ChaceOisiM; [GesteMonglPrK p. 66], treitable ApocGiffR 868, tretable ApocPrD 20)
  • “qui peut (facilement), qui doit être traité, qui est de caractère facile, qui est enclin à s'éntendre, à s'accomoder avec d'autres personnes” (ProvSalSanI; SBernCantG; ApocPrD 20; ApocGiffR 868; DrouartB 2205; ChaceOisiM; TombChartrProl/4...W; [AalmaR 12. 590; GesteMonglPrK p. 66], TL 10, 514; Gdf 8, 5c; AND 807b; AND; AND 822b; FEW XIII, 2.141b; FEW)
Cf. ANDEl traitable; DMF2009 traitable.
fiches par lemme Télécharger
traitablement adv.
[Gdf 8, 6a.⁠]
  • “doucement, habilement” (Gdf 8, 6a)
Cf. DMF2009 traitablement.
fiches par lemme Télécharger
traitableté f.
[TL 10, 514; Gdf 8, 6a.⁠]
  • “douceur, égalité de caractère” (TL 10, 514; Gdf 8, 6a)
fiches par lemme Télécharger
traitement m.
[TL 10, 514; Gdf 8, 6b; AND 807b; AND 822b; FEW XIII, 2.141b; Chastell 240. – [sigle] p. 69.⁠]
(Traitement VillehW, traïtement FierL, tratement ChMe014 6, tretemant chMo263 4)
  • 1o“action de traiter qch., le résultat de cette action, négociation, délibération, accord, traité” (FierL; VillehW, [sigle] p. 69, TL 10, 514; Gdf 8, 6b; AND 807b; AND 822b; FEW XIII, 2.141b; Chastell 240)
  • 2o“Identificanda DocLing” (ChMe014 6; chMo263 4)
Cf. ANDEl tretement; DMF2009 traitement.
fiches par lemme Télécharger
traiteor m. adj.
[TL 10, 514; TL 10, 519; Gdf 8, 6c; AND 807b; FEW XIII, 2.141b.⁠]
(traiteeur CoincyI1...L; CoincyII1...K 236, traitëor ProvSalSanI, traitor ChronSMichelB 935; AlexParA IV, 709; ChastPereaH; ChastPereaM; ParDuchP p. 643; (sigles à datations multiples:) ProvM 569, traïtteur [GaceBuigneB 6821, 7204])
  • 1o⁠m. “conducteur, guide, négociateur, et sim.” (ProvSalSanI; ChronSMichelB 935; AlexParA IV, 709; ChastPereaH; ChastPereaM; CoincyI1...L; CoincyII1...K 236; ParDuchP p. 643; (sigles à datations multiples:) ProvM 569, TL 10, 514; TL 10, 519; Gdf 8, 6c; AND 807b; FEW XIII, 2.141b)
  • 2o⁠adj. “?” (se rapporte à l'oiseau de proie)⁠ ([GaceBuigneB 6821, 7204])
Cf. ANDEl treteur; DMF2009 traiteur.
fiches par lemme Télécharger
traitier2 m. adj.
[Gdf 8, 7c.⁠]
(traictier [AmphYpL 382], traitier [AlgorLiègeW 28])
  • ⁠m. “ce qu'on a à dire, à proposer, discours, traité” ([AmphYpL 382; AlgorLiègeW 28], Gdf 8, 7c)
fiches par lemme Télécharger
traitin m.
[TL 10, 517; Gdf 8, 7c. – RLiR 56(1992), p.484.⁠]
(traitin BastC 214; BastS 214; CharlChauveC0 12454; LionBourgAlK 22941; [GodBouillBruxR])
  • “suite, train, affaire, entreprise, négociation, et sim.” (BastC 214; BastS 214; CharlChauveC0 12454; LionBourgAlK 22941; [GodBouillBruxR], RLiR 56(1992), p.484, TL 10, 517; Gdf 8, 7c)
Cf. DMF2009 traitin.
fiches par lemme Télécharger
traitis m.
[Gdf 8, 8a.⁠]
  • “récit, discours, traité” (Gdf 8, 8a)
Cf. ANDEl treté.
fiches par lemme Télécharger
traitié m.
[TL 10, 515; GdfC; GdfC 797a; AND 807b; AND 822b; AND 821 a; FEW; FEW XIII, 2.141a; FEW; BoisvertVilleh; LexMA 1, 1563. – BJRyL 58,458; FennisGal; FroissDittsth/...F 86; KaiserMPol 127; KaiserMPol 86; MeunierOresme; Morlet 301; Morlet 301; Runk p. 18; Runk p. 27; ZrP Bd. 94, 1978, S. 429; [sigle] 26, 36, 81; [sigle].⁠]
(traictie [OresmeDivC p. 60; MenagB], traictié ChSL 057 4; [OresmeSphèreMy 32a], traité YderG 4450; EspVerlinden 10, 20; RobHoY v.1; [OresmeDivC; OresmeDivC], traitié BenTroieC; AdgarK XXXIX37; SBernCantG; HistAncJ p. 314; HistAncJ; HAndArD 38; FergF 3641; CoutVerdun1M 103, 24; ContGuillTyrRothA 497, 508; AnticlC 16; ClefD 2062; Appendice 2 : EM 1291 06 09 01 25; RM 1291 06 09 01 25; ChaceOisi2H 4, 14, 23, 30; ChaceOisi2H; ChaceOisiM; ChaceOisiM; GeoffrParChronD 2094; JVignayOisivG; ViardPar 1329, Traitié RobDiableL, traitiét JobB 3160, traitiez Appendice 2 : EM 1291 06 09 01 4; RM 1291 06 09 01 4; chSL 077 13, traittié ChSL 057 3, treité EdConfCambrW 90; PAbernLumH Cg. ss 1238, tretie AnsMetznG 3299.12116, tretié CourtParV 33; CoutBretP p.273,l.24; [ModusT], treties [FroissPrisF IX,90], tretiz CroisRichJ)
  • 1o“convention débattue entre deux parties, déterminant par articles ce qui a été stipulé de part et d'autre, composition, traité, exposé, et sim.” (BenTroieC; AdgarK XXXIX37; SBernCantG; RobDiableL; HistAncJ p. 314; HistAncJ; YderG 4450; HAndArD 38; AnsMetznG 3299.12116; FergF 3641; CoutVerdun1M 103, 24; EdConfCambrW 90; EspVerlinden 10, 20; RobHoY v.1; ContGuillTyrRothA 497, 508; AnticlC 16; PAbernLumH Cg. ss 1238; CourtParV 33; ClefD 2062; CroisRichJ; JobB 3160; ChaceOisi2H 4, 14, 23, 30; ChaceOisi2H; ChaceOisiM; ChaceOisiM; GeoffrParChronD 2094; CoutBretP p.273,l.24; JVignayOisivG; ViardPar 1329; [ModusT; OresmeDivC; OresmeDivC; OresmeDivC p. 60; OresmeSphèreMy 32a; FroissPrisF IX,90; MenagB], BJRyL 58,458; FennisGal; FroissDittsth/...F 86; KaiserMPol 86; KaiserMPol 127; MeunierOresme; Morlet 301; Morlet 301; Runk p. 18; Runk p. 27; ZrP Bd. 94, 1978, S. 429; [sigle]; [sigle] 26, 36, 81, TL 10, 515; GdfC; GdfC 797a; AND 807b; AND 821 a; AND 822b; FEW; FEW XIII, 2.141a; FEW; BoisvertVilleh; LexMA 1, 1563)
  • 2o“Identificanda DocLing” (RM 1291 06 09 01 4; RM 1291 06 09 01 25; Appendice 2 : EM 1291 06 09 01 4; Appendice 2 : EM 1291 06 09 01 25; ChSL 057 3; ChSL 057 4; chSL 077 13)
Cf. ANDEl treté.
fiches par lemme Télécharger
traitorie f.
[AND 823b.⁠]
  • “échange, commerce, traite” (AND 823b)
fiches par lemme Télécharger
agn. treteson m.
[AND 823a.⁠]
(treteson RotParl4R 96)
  • “négociateur” (RotParl4R 96, AND 823a)
Cf. ANDEl treteson.
fiches par lemme Télécharger
trataige m.
[Gdf 8,23a; FEW 13,2.141b.⁠]
  • “manière de se conduire, action” (Gdf 8,23a; FEW 13,2.141b)
fiches par lemme Télécharger
contraiter v.
[AND 113b.⁠]
  • “agir envers qn de telle ou telle manière, gouverner, instituer, régler, aussi écrire, composer, et sim., traiter” (SecrSecrAbernB; BibleMacéL; BibleMacéL, AND 113b)
fiches par lemme Télécharger
portraitier v.
[TL 7, 9-1611; Gdf 6, 321c; FEW 13, 2. 142a. – SchelerJPreis.⁠]
(portraitier CoincyI18/19/20/37/38/39/40/43Kr 323; Pères64B 604; RègleSBenDouceD 58, 56; (sigles à datations multiples:) HenryChrest, portraittier [JPreisMyrG 5927], portrete (sigles à datations multiples:) NoomenFabl t6, 392, portretier (sigles à datations multiples:) MontRayn IV, 186; NoomenFabl I, 2/ A 607, pourtrectier GalienD)
  • “arranger (qch.), traiter” (CoincyI18/19/20/37/38/39/40/43Kr 323; RègleSBenDouceD 58, 56; Pères64B 604; GalienD; [JPreisMyrG 5927]; (sigles à datations multiples:) HenryChrest; NoomenFabl t6, 392; MontRayn IV, 186; NoomenFabl I, 2/ A 607, SchelerJPreis, FEW 13, 2. 142a; Gdf 6, 321c; TL 7, 9-1611)